İllətsiz sifəti, əsasən bir hərəkətin və ya hadisənin heç bir səbəb və ya əsasının olmamasını, yəni səbəbsizliyini bildirir. Lüğətlərdə sadəcə "səbəbsiz" kimi izah olunsa da, "illətsiz" sözü daha çox emosional yük daşıyır və həmin hərəkətin və ya hadisənin gözlənilməzliyinə, anlaşılmazlığına və ya ədalətsizliyinə işarə edir. Sözün kökü olan "illət" sözü xəstəlik, qüsur, səbəb mənalarını da ehtiva etdiyindən, "illətsiz" sadəcə səbəbsizliyi deyil, həm də qüsursuzluq, kamillik, paklıq kimi mənaları da özündə birləşdirə bilər - bağlama bağlı olaraq.
Misal olaraq, şeirdəki "illətsiz" sözü Xumarın gəlişinin gözlənilməzliyini və Şeyx Sənana qarşı potensial zərərli niyyətini ifadə edir. Bu kontekstdə "səbəbsiz" sözü eyni mənanı tam olaraq çatdıra bilməz. Çünki "illətsiz" daha çox Xumarın gəlişinin Şeyx Sənana qəribə və qəfil gəlməsini, onun məqsədinin şübhəli olmasını vurğulayır.
Beləliklə, "illətsiz" sözü sadəcə "səbəbsiz" deyil, həm də "anlaşılmaz", "qəribə", "şübhəli", hətta bəzən "ədalətsiz" kimi mənaları da özündə əks etdirə bilər. Onun istifadəsi kontekstdən asılı olaraq müxtəlif nuanslar yaradır və mətnə daha zəngin bir məna qatır.