izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İndeterminist sözü latın dilindən mənşəli olub, fəlsəfə sahəsində mühüm yer tutur. Bu termin, əsasən, indeterminizm adlı fəlsəfi mövqeyi qəbul edən və ya bu mövqeyi müdafiə edən şəxsi bildirir.

İndeterminizm, müəyyən hadisələrin səbəb-nəticə əlaqələri ilə tamamilə müəyyən olunmadığını, başqa sözlə, təsadüfi elementlərin mövcudluğunu irəli sürən bir fəlsəfi baxışdır. Determinizmin əksinə olaraq, indeterminizm gələcəyin qabaqcadan müəyyən olmadığını, insan iradəsinin və sərbəst seçimlərin əhəmiyyətli rol oynadığını iddia edir. Bir indeterminist, kainatın və ya insan həyatının tam olaraq proqnozlaşdırıla bilməyəcəyinə inanır.

Bu baxış, fizika, fəlsəfə və hətta teologiyanın müxtəlif sahələrində müzakirələrə səbəb olur. Kvant mexanikası kimi sahələrdəki bəzi kəşflər, indeterminizmin tərəfdarlarının arqumentlərinə dəstək kimi qəbul edilə bilər. Çünki kvant hadisələri tamamilə müəyyən deyil və yalnız ehtimal əsasında proqnozlaşdırıla bilir. Ancaq indeterminizmin tətbiqi və nəticələri ilə bağlı müxtəlif fikirlər mövcuddur. Bəzi tənqidçilər, indeterminizmin xaos və qeyri-müəyyənliyə aparan bir mövqe olduğunu iddia edirlər.

Yekun olaraq, indeterminist yalnız bir söz deyil, dərin fəlsəfi əhəmiyyətə malik bir konsepsiyanın daşıyıcısıdır. Bu konsepsiya, kainatın və insan azadlığının təbiəti haqqında mübahisələrin mərkəzində dayanır və müasir fəlsəfədə davam edən bir mövzudur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz