izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İnduksiya latın sözü olub, "rəhbərlik etmək", "daxil etmək" mənalarını verir. Elmdə isə bu termin daha geniş və mürəkkəb mənalar kəsb edir. Ümumi olaraq, induksiya bir şeyin digər bir şeyə təsiri və ya ötürülməsi prosesini ifadə edir. Bu təsir nəticəsində bir hadisənin baş verməsinə və ya bir vəziyyətin yaranmasına səbəb olur.

Məntiqi İnduksiya: Məntiq elmində induksiya, konkret müşahidələrdən və ya xüsusi hallardan ümumi qanunauyğunluqlar və ya nəticələr çıxarmaq üsuludur. Bu üsul, təcrübəyə əsaslanaraq ümumiləşdirmələr etməyə imkan verir. Məsələn, bir çox qarğanın qara olduğunu müşahidə etdikdən sonra "bütün qarğalar qaradır" nəticəsinə gəlmək induktiv bir ümumiləşdirmədir. Qeyd etmək lazımdır ki, induktiv nəticələr həmişə mütləq doğruluğa zəmanət vermir; onlar ehtimal xarakterlidir və yeni müşahidələr ilə təkzib oluna bilər. Bu üsul elmi tədqiqatlarda geniş istifadə olunur, lakin nəticələrin etibarlılığı üçün əlavə tədqiqatlar və təsdiqləmələr tələb olunur.

Fiziki İnduksiya (Elektromaqnit İnduksiyası): Fizikada, xüsusilə elektromaqnetizmdə induksiya, dəyişən maqnit sahəsinin keçiricidə elektrik cərəyanı yaratması prosesidir. Bu hadisə 1831-ci ildə Maykl Faradey tərəfindən kəşf edilmişdir. Dəyişən maqnit sahəsi keçiricidəki elektronların hərəkətini stimullaşdırır və bu da elektrik cərəyanının yaranmasına səbəb olur. Bu prinsip elektrik generatorlarının, transformatorların və digər bir çox elektrik cihazlarının əsasını təşkil edir. Bundan əlavə, statik elektrik yüklərinin yaxınlığında da induksiya hadisəsi müşahidə olunur. Yüksək yüklü cismin təsiri altında yaxınlığındakı neytral cisimdə yüklərin ayrılması (polarizasiya) baş verir.

Qısacası, induksiya termini müxtəlif elmi sahələrdə istifadə olunan və fərqli mənalar kəsb edən geniş bir anlayışdır. Hər iki halda da, əsas ideya bir hadisənin digər bir hadisəyə təsiri və ya ötürülməsi prosesidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz