İnhisarçı sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən təsərrüfatın müəyyən bir sahəsində inhisar hüququndan istifadə edən subyektləri təsvir etmək üçün işlədilir. Lakin bu izahı daha genişləndirərək, inhisarçılığın mahiyyətini və əhatə dairəsini daha dəqiq və ətraflı şəkildə təqdim edə bilərik.
İnhisarçı, bir bazar və ya sənaye sahəsində məhsul və ya xidmətin istehsalı, paylanması və ya satışında əsasən rəqabətdən kənarlaşaraq, bazarı öz nəzarəti altına alan və qiymətləri, istehsal həcmini, keyfiyyəti və digər bazar amillərini öz istəyinə uyğun tənzimləyən fərd, qurum və ya şirkətdir. Bu, birbaşa inhisar hüququ vasitəsilə və ya rəqabətə mane olan digər vasitələr (məsələn, kartellər, trestlər vasitəsilə) əldə edilə bilər.
İnhisarçılığın müxtəlif formaları mövcuddur. Məsələn, təbii inhisar, böyük kapital qoyuluşu tələb edən və miqyas iqtisadiyyatından faydalanan sənaye sahələrində (məsələn, enerji, su təchizatı) yaranır. Bu halda bir neçə şirkətin rəqabətdə olması iqtisadi cəhətdən səmərəsiz ola bilər. Digər tərəfdən, süni inhisar, rəqabəti məhdudlaşdıran və inhisarı yaradan fəaliyyətlər, məsələn, patentlər, lisenziyalar, anti-rəqabət müqavilələri və ya digər monopoliya əməliyyatları vasitəsilə yaranır.
İnhisarçı şirkətlər və trestlər bazar gücündən istifadə edərək, qiymətləri artıra, məhsul keyfiyyətini aşağı sala və istehsalı məhdudlaşdıra bilərlər. Bu da istehlakçıların rifahına mənfi təsir göstərir. Ona görə də, inhisarçılığa qarşı mübarizə, bir çox ölkələrdə dövlət siyasətinin vacib bir hissəsini təşkil edir və rəqabətin qorunması üçün anti-inhisar qanunları qəbul edilir.
Yekun olaraq, "inhisarçı" sadəcə inhisar hüququndan istifadə edən deyil, həm də bazar gücündən sui-istifadə edərək, rəqabəti məhdudlaşdıran və iqtisadi proseslərə öz təsirini göstərən bir subyektdir. Onun fəaliyyəti həm iqtisadi, həm də sosial baxımdan müxtəlif aspektlərdə araşdırılmalı və tənzimlənməlidir.