izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İrqi sifəti, əsas etibarilə bir irqin xüsusiyyətlərinə, xarakteristikalarına və ya mənsubiyyətinə aid olanı ifadə edir. Bu, həm bioloji, həm də sosial kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Bioloji kontekstdə irqi, ümumi genetik xüsusiyyətlərə malik insanların qruplaşdırılmasını ifadə edir. Lakin, genetik elmin inkişafı ilə birlikdə, irqlərin sərt bioloji sərhədlərinə sahib olmadığı, daha çox genetik çeşidliyin bir spektrini təmsil etdiyi aydınlaşmışdır.

Sosial kontekstdə isə "irqi" termini daha mürəkkəb bir mənaya malikdir. Tarixən irqi kateqoriyalar, siyasi və sosial ayrı-seçkiliyin əsasını təşkil etmiş, bəzi qrupları digərlərinə üstün tutmaq və ya onlara qarşı ayrı-seçkilik tətbiq etmək üçün istifadə olunmuşdur. Bu, müxtəlif irqlər arasında qeyri-bərabərlik yaradaraq, sosial ədalətsizliyə və insan haqlarının pozulmasına səbəb olmuşdur. Məsələn, "irqi ayrı-seçkilik" ifadəsi, tarixən müstəmləkəçilərin ağ irqə mənsub olmayan xalqların hüquqlarını tapdaladığını, onlara qarşı ədalətsiz davranışlar göstərdiyini və onların sosial və iqtisadi imkanlarını məhdudlaşdırdığını ifadə edir. Bu, qlobal miqyasda milyonlarla insanın həyatına mənfi təsir göstərmişdir və bu gün də öz təsirini göstərməkdədir.

Beləliklə, "irqi" sözünün mənası yalnız bioloji təsnifatdan daha genişdir və sosial, siyasi, tarixi və etik kontekstləri də əhatə edir. Onun istifadəsi zamanı diqqətli olmaq və kontekstin dəqiq başa düşülməsi vacibdir, çünki bu söz tarixən zərərli ideologiya və ayrı-seçkilik təcrübələrinə bağlı olmuşdur. Bu gün isə irqi təsnifatların elmi əsasının zəifliyi və sosial ədalət üçün zərərli olduğu geniş miqyasda qəbul edilmişdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz