izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İrticaçı, siyasi irtica hərəkatının tərəfdarı olan şəxsdir. Bu ifadə sadəcə "geriyə dönmək istəyən" mənasını verməkdən daha geniş bir mənaya malikdir. İrticaçı, mövcud sosial, siyasi və ya mədəni quruluşda olan dəyişiklikləri, xüsusilə də müasirləşmə və tərəqqiyə yönəlmiş dəyişiklikləri qəbul etməyən, onlara qarşı çıxan və köhnə, ənənəvi quruluşun bərpasını və ya qorunmasını dəstəkləyən kəsdir.

İrticaçılar, adətən, dəyişiklikləri cəmiyyət üçün təhlükəli, əxlaqa zidd və ya milli dəyərləri sarsıdıcı kimi qələmə verirlər. Onların əsas arqumenti, köhnə sistemin daha sabit, daha ədalətli və ya daha yaxşı olduğunu iddia etmələridir. Lakin bu iddialar tez-tez obyektiv dəlillərdən daha çox, nostalji, qorxu və ya müəyyən maraq qruplarının mənfəətlərinə söykənir.

İrticaçılıq, tarix boyu müxtəlif formada və müxtəlif səbəblərlə ortaya çıxmışdır. Bəzən dini fundamentalizm, bəzən milliyyətçilik, bəzən də sadəcə dəyişiklikdən qaynaqlanan qorxu irticaçı hərəkatların əsasını təşkil edir. Bu hərəkatlar, həm sakit etirazlar, həm də zorakılıq yolu ilə öz fikirlərini yaymağa çalışırlar. Mədəni irtica, siyasi irtica ilə əlaqəli olsa da, daha çox ənənəvi dəyərlərin qorunmasına, yeni mədəni təsirlərin rədd edilməsinə yönəlir.

Beləliklə, irticaçı yalnız köhnənin tərəfdarı deyil, həm də tərəqqinin, yeniliyin və dəyişikliyin açıq düşmənisidir. Onların əsas hədəfi, müasir dünyanın əsas xüsusiyyətlərindən biri olan dəyişmə prosesini dayandırmaq və ya ən azından yavaşlatmaqdır. Bu səbəbdən, irticaçı anlayışı, sadəcə bir siyasi termin olaraq deyil, tarixin, cəmiyyətin və mədəniyyətin inkişafını anlamaq üçün vacib bir konsepsiya kimi də nəzərdən keçirilməlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz