İstiqamətsiz sifəti, əsasən, hər hansı bir məqsəd və ya hədəfə doğru yönəlməyən, təsadüfi və ya planlaşdırılmamış hərəkətləri, vəziyyətləri və ya düşüncələri ifadə edir. Sözün əsl mənası, istiqamətinin müəyyən olunmadığını, yəni hansı tərəfə, hansı məqsədə doğru getdiyinin bilinmədiyini bildirir. Bu, həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər.
Fiziki mənada istiqamətsiz, məsələn, küləyin istiqamətinin dəyişkən və müəyyən olmayan olması, birinin yolları itirib, ətrafı tanımadan gəzməsi və ya bir şeyin hərəkət trayektoriyasının nəzarətsiz olması kimi hallarda işlədilir. Məsələn, "İstiqamətsiz gəzirdi, hara gedəcəyini bilmirdi" cümləsində fiziki istiqamətsizliyi görürük.
Məcazi mənada isə istiqamətsiz, həyatda məqsədsiz, yönəmsəz olan, planları olmayan, gələcəyi üçün aydın bir hədəfi qoymayan insanları təsvir etmək üçün istifadə olunur. Belə şəxslər həyatda "istiqamətsiz" gəzir, nə istədiklərini bilmirlər və hərəkətləri bir məqsədə yönəlməyib. "İstiqamətsiz həyat sürür, nə edəcəyini bilmir" cümləsində məcazi məna aydın şəkildə görünür. Bu mənada, istiqamətsizliyi qərar verməkdə çətinlik çəkməklə, dəyişkənliklə və qeyri-müəyyənliklə də əlaqələndirmək olar.
Qeyd etmək lazımdır ki, "istiqamətsiz" sözü mənfi bir konnotasiya daşıya bilər. Çünki istiqamətsiz olmaq, adətən, qarışıqlıq, tərəddüd və məqsədsizliyi ifadə edir. Lakin, bəzi hallarda, məsələn, sənət əsərlərində, xüsusilə də avangard sənətdə, istiqamətsizliyin yaradıcı bir element kimi istifadəsi də mümkündür.