izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İşlətdirmək sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir feldir. Əsas mənası, bir şeyi və ya birini işləməyə məcbur etmək olsa da, bu məcburiyyət müxtəlif səviyyələrdə və müxtəlif kontekstlərdə özünü göstərə bilər. Sadəcə, əmr və ya təzyiq yolu ilə işlətmək deyil, həm də sistematik şəkildə istifadə etmək, potensialından maksimum dərəcədə faydalanmaq mənasını da ehtiva edir.

Məsələn, bir fabriki işlətmək, onun texnoloji imkanlarından, işçi qüvvəsindən tam şəkildə istifadə etmək, effektivliyini artırmaq deməkdir. Bu halda "işlətmək" sözü məcburiyyət deyil, daha çox idarəetmə və optimallaşdırma prosesini əks etdirir. Eyni zamanda, bir maşını işlətmək, onun düzgün funksiyalaşmasını təmin etmək, onun texniki imkanlarından səmərəli istifadə etmək mənasını da verir. Bu kontekstdə "məcbur etmək" daha az önəm daşıyır.

Lakin, "işlətmək" sözü mənfi konnoatasiya da daşıya bilər. Məsələn, bir insanı işlətmək, onu ağır şəraitdə və ədalətsiz formada çalışdırmaq, əməyinin bəhrəsindən qeyri-qanuni şəkildə yararlanmaq deməkdir. Bu halda, məcburiyyət elementi ön plana keçir və sözün mənfi mənası aydın şəkildə üzə çıxır. Bu mənada, "işlətmək" sözü istismarı ifadə edir.

Yekun olaraq, "işlətmək" sözünün mənasını yalnız "icb. işləməyə məcbur etmək" kimi sadə bir şəkildə izah etmək yetərli deyil. Sözün mənası kontekstdən, işlənmə səbəbindən və obyektdən asılı olaraq dəyişir. Həm müsbət (idarəetmə, istifadə), həm də mənfi (istismar, məcburiyyət) mənaları ehtiva edən çoxşaxəli bir sözdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz