izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kal sifəti əsasən meyvə və bitkilər üçün işlədilir və tam yetişməmiş, dəyməmiş, hələ yaşıl rəngdə olan məhsulu ifadə edir. Yəni, meyvə və ya bitki özünün tam olgunluğuna çatmayıb, hələ tam rəngini, dadını və qoxusunu qazanmayıb. "Kal alma", "kal armud", "kal üzüm" kimi ifadələr bu mənanı aydın şəkildə göstərir. Bu sözün əsas mənası yetişməmişlik və qeyri-kamillik olsa da, məcazı mənada da istifadə oluna bilər.

Məsələn, "kal fikirlər" ifadəsi hələ tam formalaşmamış, dəqiqləşdirilməmiş, səthi və qeyri-müəyyən fikirləri bildirir. Bu mənada "kal" sözü yetişməmişliyi, təcrübəsizlik və yarımçıqlığı ifadə edir. Beləliklə, "kal" sözü sadəcə olaraq bitki və meyvələr üçün deyil, həmçinin fikirlər, planlar və hətta şəxslərin inkişaf səviyyəsi üçün də istifadə oluna bilər.

Dilçilik baxımından "kal" sözünün etimologiyası maraqlı mövzudur və müxtəlif dillərdəki oxşar sözlərlə əlaqələndirilə bilər. Bu sözün kökü türk dillərində geniş yayılmış və "yaşıl", "xam" mənalarını ehtiva edən köklərlə bağlı ola bilər. Lüğətlərdə verilən nümunələr ("kal yemiş", "kal tut", "kal alça") sözün konkret mənasını aydınlaşdırır və bu sözün gündəlik dil istifadəsindəki geniş tətbiqini göstərir.

Ədəbiyyatda "kal" sözü obrazlı ifadələr yaradılmasında və rəngarəngliyin təsvirində istifadə olunur. Misal olaraq, verilən misal sözün poetik təsvirlərdəki tətbiqini göstərir ("…tükləri məzəli bir rəng alar – gah qarğıdalı saçağına, gah da kal qarp"). Bu məqamda "kal" sözü həm rəngi, həm də yetişməmişliyi ifadə edərək obrazlı bir təsvir yaradır. Yəni, təkcə rəng deyil, həm də təbiətin inkişaf mərhələsi ifadə edilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz