izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kaloriyalılıq, bir maddənin və ya yanacağın nə qədər istilik enerjisi ehtiva etdiyini göstərən bir ölçüdür. Daha dəqiq desək, müəyyən miqdarda maddənin tam yanması nəticəsində ayrılan istilik enerjisinin miqdarıdır. Bu enerji kalori və ya kilo kalori (kcal) ilə ölçülür. Bir kalori, 1 qram suyun temperaturunu 1 dərəcə Selsi (14.5 °C-dən 15.5 °C-yə) qaldırmaq üçün lazım olan istilik miqdarına bərabərdir. Kilo kalori isə 1000 kalori deməkdir. Yeməklərin qida dəyərini qiymətləndirərkən istifadə etdiyimiz kalori məhz bu kilo kaloriyə bərabərdir.

Kaloriyalılığın əhəmiyyəti müxtəlif sahələrdə özünü göstərir. Qida sənayesində məhsulların enerji dəyərini müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunur. Pəhriz elmində isə insanların gündəlik kalori ehtiyaclarını hesablamaq və sağlam qidalanmanı təmin etmək üçün vacib bir göstəricidir. Yanacaq sənayesində isə müxtəlif yanacaq növlərinin effektivliyini müqayisə etmək üçün kaloriyalılıq əsas meyardır. Məsələn, kömürün kaloriyalılığı oduncağın kaloriyalılığından daha yüksəkdir, yəni eyni miqdarda kömür daha çox istilik enerjisi verir.

Kaloriyalılıq anlayışı həmçinin kimyəvi reaksiyaların istilik effektlərini öyrənən termokimiya elminin əsas anlayışlarından biridir. Müxtəlif reaksiyaların kaloriyalılığını müəyyən etməklə, reaksiyaların enerji balansını təyin etmək və yeni enerji mənbələrinin yaradılması üçün tədqiqatlar aparmaq mümkündür. Yüksək kaloriyalılığa malik yanacaqların aşkar edilməsi və effektiv istifadə olunması enerji təhlükəsizliyi üçün çox vacibdir.

Qısaca desək, kaloriyalılıq, bir maddənin enerji potensialının kəmiyyət göstəricisidir və onun praktik əhəmiyyəti müxtəlif sahələrdə özünü göstərir. Bu, sadəcə "istilik doğurma qabiliyyəti" deyil, dəqiq ölçülə bilən və müqayisə edilə bilən bir kəmiyyətdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz