izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Karıxdırmaq sözü, Azərbaycan dilində əsasən qarışıqlıq, çaşqınlıq vəziyyəti yaratmaq mənasında işlənir. Bu, sadəcə "çaşdırmaq"dan bir qədər daha güclü və əhatəli bir ifadədir. "Çaşdırmaq" daha çox müvəqqəti bir çaşqınlıq vəziyyətinə işarə edərkən, "karıxdırmaq" daha dərindən, tam bir şüur bulanıqlığına, hətta hərəkət qabiliyyətinin itirilməsinə gətirib çıxara bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "karıxmaq" fe'linin kökü "qarışmaq" fe'lindən törəyir. Bu da sözün mənasını daha aydınlaşdırır. Karıxmaq, yalnız fikrin deyil, həm də hisslərin, duyğuların, düşüncələrin qarışması, bir-birinə qarışması, sərsəmlik, dəhşət və ya qorxu ilə müşayiət oluna bilən bir vəziyyətdir.

Misalda verilən "Gözləmədiyi bu atəş düşməni elə karıxdırdı ki, … yerə sinmək belə yadına düşmədi" cümləsində karıxdırmaq sözü, düşmənin tamamilə şüurunu itirməsi, qarışıqlıq vəziyyətinə düşməsi, hətta ən sadə hərəkətləri belə icra edə bilməməsi mənasında işlənib. Bu, sadəcə fikrin çaşması deyil, bütövlükdə psixoloji və fiziki bir sarsıntı vəziyyətidir.

Ümumiyyətlə, "karıxdırmaq" sözü güclü, təsirli və dramatik bir təsvir yaratmaq üçün işlənən ifadədir. O, yalnız fikir qarışıqlığını deyil, həm də bu qarışıqlığın nəticəsini əhatə edir. Bu nəticə isə, adətən, hərəkətsizlik, qararsızlıq, və sarsıntı şəklində özünü göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz