Keyimiş sözü Azərbaycan dilində bir sıra mənalarda işlənən, əsasən fiziki və ya metaforik hərəkətsizlik və quruma halını ifadə edən bir sifətdir. Lüğətlərdə "hərəkət qabiliyyətini itirmiş, çəng olmuş, qurumuş" kimi sadə bir izah olsa da, sözün əhatə etdiyi mənalar daha geniş və zəngindir.
Birinci və ən açıq mənası, fiziki hərəkətsizliyi və qurumağı ifadə edir. "Keyimiş əl" ifadəsi kimi, əlin qocalıqdan, xəstəlikdən və ya uzun müddət hərəkətsiz qalmaqdan quruyub büzüşdüyünü, əvvəlki çevikliyini itirdiyini göstərir. Bu mənada, "keyimiş" sözü "qurumuş", "büzüşmüş", "solğunlaşmış" kimi sözlərlə sinonim ola bilər. Məsələn, "keyimiş bitki", "keyimiş meyvə" ifadələri də bu mənanı daşıyır.
Ancaq "keyimiş" sözü daha dərin bir məna daşıya bilər. Sözün kontekstindən asılı olaraq, həmçinin ruh düşkünlüyünü, həyat enerjisinin azalmasını, fəaliyyətsizliyi və hətta ümidsizliyi ifadə edə bilər. Məsələn, "keyimiş ruh", "keyimiş baxış" ifadələri insanın daxili durumunu, ümidsizliyini və həyat enerjisinin azalmasını ifadə edir. Bu mənada "keyimiş" "sönük", "cansız", "ruhen tükənmiş" kimi sözlərlə sinonim ola bilər.
Verilən misalda, "Talıb xanla yasavul üzüyuxarı qalxıb, qapıdan bir az aralıda keyimiş halda..." cümləsində "keyimiş halda" ifadəsi Talıb xan və yasavulun fiziki olaraq yorğun, bitkin və ya qəfil oyanmış halda olduqlarını bildirir. Burada həm fiziki yorğunluq, həm də mümkün olan bir qədər ruh düşkünlüyü nəzərdə tutula bilər.
Beləliklə, "keyimiş" sözü sadə bir mənadan daha geniş bir məna spektrini əhatə edir və kontekstdən asılı olaraq fərqli çalarlarda istifadə edilə bilər. Bu, Azərbaycan dilinin zənginliyinin və sözlərin çoxmənalılığının göstəricisidir.