Kömürləşdirmə, "kömürləşdirmək" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən iki əsas mənada işlənir: birincisi, maddələrin yüksək temperaturda oksigensiz mühitdə qızdırılması nəticəsində kömürə çevrilmə prosesi; ikincisi isə, məcazi mənada, bir şeyin ya da kiminsə qaralması, tündləşməsi, sanki kömür kimi qara rəng alması deməkdir.
Birinci məna (kimyəvi proses): Kömürləşdirmə, əsasən üzvi maddələrin termik parçalanması ilə əlaqədardır. Bu proses zamanı maddənin tərkibindəki uçucu maddələr ayrılır və arxada qara rəngli, karbon zəngin bir qalıq – kömür qalır. Bu, təbii kömürün yaranma prosesi ilə bənzər bir kimyəvi dəyişiklikdir, amma burada proses süni şəkildə, idarə olunan bir mühitdə baş verir. Sənayedə, xüsusilə metallurgiyada və kimya sənayesində müxtəlif maddələrin kömürləşdirilməsi geniş tətbiq olunur. Məsələn, oduncağın kömürləşdirilməsi nəticəsində odun kömürü əldə edilir. Bu prosesin temperaturu və müddəti kömürün keyfiyyətinə ciddi təsir göstərir.
İkinci məna (məcazi məna): Kömürləşdirmə, məcazi mənada, bir şeyin və ya kiminsə rənginin qaralması, tündləşməsi, solğunluğunun itirilməsi kimi başa düşülür. Məsələn, “Günəşdən kömürləşmiş əlləri” ifadəsi insanda uzun müddət günəş altında qalmış əllərin qaralmasını ifadə edir. Yaxud, “qayğıdan kömürləşmiş üzü” ifadəsi də insanın üzünün solğunlaşmasını, əziyyətini əks etdirir. Bu mənada kömürləşdirmə, dərin bir emosional və ya fiziki təsiri simvolizə edir.
Beləliklə, “kömürləşdirmə” sözünün həm konkret kimyəvi bir prosesi, həm də məcazi, obrazlı bir mənası var. Hər iki mənada da, qaranlıq, tünd rəng və dəyişiklik əsas rol oynayır.