Kömürləşdirmək sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında iki əsas mənada işlənir: birinci mənada bir maddənin kömürə çevrilmə prosesini, ikinci mənada isə bu prosesi həyata keçirmək üçün tətbiq olunan əməliyyatı ifadə edir.
Birinci mənada, kömürləşdirmək, üzvi maddələrin oksigen çatışmazlığı şəraitində yüksək temperaturda termal parçalanması nəticəsində kömürə çevrilmə prosesini bildirir. Bu, təbii proseslərdə, məsələn, torfun kömürə çevrilməsində müşahidə olunur və ya süni şəkildə, məsələn, taxta və ya digər bitki materiallarının piroliz vasitəsilə kömürləşdirilməsində tətbiq olunur. Bu proses zamanı üzvi birləşmələrdən su, metan, karbon monoksit və digər qazlar ayrılır və qalan hissə karbon əsaslı qatı bir maddə - kömür əmələ gətirir. Bu prosesin sürəti və nəticəsində əmələ gələn kömürün keyfiyyəti temperatur, təzyiq və üzvi maddənin tərkibindən asılıdır.
İkinci mənada isə, kömürləşdirmək, bir maddəni qəsdən və ya texnoloji üsulla kömür halına salmaq əməliyyatını ifadə edir. Bu, müxtəlif sənaye sahələrində, xüsusilə də metallurgiyada, kimya sənayesində və enerji istehsalında geniş tətbiq olunur. Məsələn, kömürün istehsalı, taxta kömürünün hazırlanması, yüksək temperaturlu fırınlarda materialların pirolizə məruz qalması bu mənanın bariz nümunəsidir. Bu proseslər, adətən, xüsusi avadanlıq və nəzarət edilən şərait tələb edir.
Beləliklə, kömürləşdirmək sözü sadəcə kömürə çevirmək mənasından kənara çıxaraq, bu prosesin həm təbii, həm də süni səbəblərdən baş verə biləcəyini, həmçinin müxtəlif texnoloji əməliyyatları əhatə etdiyini göstərir. Bu sözün mənasının dərinliyinə varmaq, onun elmi və texnoloji aspektlərini dərk etməyə imkan verir.