Külfət (ərəbcədən) sözü Azərbaycan dilində əsasən "ailə", "nəsil", "ev əhli", "qohum-qardaş" mənalarında işlənir. Lüğətlərdəki qısa izahı genişləndirərək, bu sözün ifadə etdiyi mənanı daha dəqiq və əhatəli şəkildə izah edək.
Külfət, sadəcə qohumluq əlaqələrindən ibarət bir qrup insanı deyil, həm də bu insanların bir yerdə yaşadığı, bir-birinə bağlı olduğu, ortaq bir məkanı və həyatı paylaşdığı sosial bir quruluşdur. Bu, genişlənmiş ailə anlayışına daha yaxındır və nəslin davamını, birlik və həmrəyliyi özündə ehtiva edir. Külfət sözü ilə ifadə olunan birlik, qan qohumluğundan əlavə, həyat tərzi, mədəni dəyərlər və ortaq tarixə də əsaslanır.
Misal olaraq, verilən sitatda ("Bir külfətdə dörd nəfər uşaq var…") sözün "ailə" mənasında işləndiyi açıq şəkildə görünür. Ancaq bu yalnız sadə bir nümunədir. Külfət, bir evdə birlikdə yaşayan valideynləri, uşaqları, bəlkə də nənə-babaları və ya digər yaxın qohumları əhatə edə bilər. Hətta bəzi hallarda, yaxın qohum olmayanlar da uzunmüddətli birgə yaşayış, ortaq məsuliyyət və münasibətlər səbəbiylə külfətin üzvləri kimi qəbul edilə bilərlər.
Qafarın misalında ("Pinəçilik edib yeddi baş külfətin ruzisini bir tövr ilə...") isə külfət daha geniş bir qohumluq dairəsini, yəni bir neçə ailəni əhatə edən bir qrup insanı bildirir. Bu mənada, söz bir kənddə və ya bir qəsəbədə yaşayan və bir-birinə qohumluq bağları ilə bağlı olan bir neçə ailəni, hətta bir tayfanı ifadə edə bilər. Yəni külfətin həcmi, məkan və sosial kontekstindən asılı olaraq dəyişə bilər.
Nəticədə, külfət sözü sadəcə lüğətlərdə verilən qısa mənalardan daha çox şey ifadə edir. Bu sözün mənasını anlamaq üçün onu tarixi, sosial və mədəni kontekstdə nəzərdən keçirmək lazımdır. O, qohumluq bağlarını, birlik duyğusunu və ortaq həyatı əks etdirən zəngin bir məna daşıyır.