izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qavranmaq – məchul feili olub, bir şeyin ağıl tərəfindən dərk edilməsi, başa düşülməsi və ya anlaşılması mənasını verir. Sadəcə "dərk edilmək" və ya "anlaşılmaq"dan daha geniş bir məna çalarını əhatə edir. Qavranmaq, yalnız məlumatın qəbul edilməsini deyil, həm də onun mahiyyətinin, əlaqələrinin, əhəmiyyətinin dərk edilməsini, zehndə mənimsənilməsini ifadə edir. Bu, passiv bir proses deyil, fəal bir zəka fəaliyyətinin nəticəsidir.

Məsələn, "Sözləri qavramaq" deyəndə sadəcə sözlərin səsini eşitmək və ya hərflərini görmək yox, onların mənasını, ifadə etdikləri fikri, duyğunu dərk etmək nəzərdə tutulur. Burada anlama prosesinin dərinliyi, anlayışın dərəcəsi ön plana çıxır. Qavranma çox vaxt həm məntiqi düşüncəni, həm də duyğuları, təcrübələri ehtiva edir. Məsələn, mürəkkəb bir riyazi məsələnin qavranılması məntiqi əməliyyatlar tələb edir, incəsənət əsərinin qavranılması isə duyğusal təəssüratlara, şəxsi təcrübələrə istinad edir.

Qavranma prosesinin dərəcəsi fərqli ola bilər. Bir şey tam olaraq qavranıla bilər, qismən qavranıla bilər və ya heç qavranılmaya bilər. Bir insanın qavrama qabiliyyəti onun təhsil səviyyəsindən, intellektindən, təcrübəsindən və digər amillərdən asılıdır. Həmçinin, qavranma obyektinin mürəkkəbliyi də bu prosesi təsir edir. Qavranmaq anlayışının daha dərin aşkarlanmasının insanın özünü dərk etməsində, dünyanı daha dolğun yaşamasında mühüm rolu vardır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz