izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qaysı (Prunus armeniaca) — Rosaceae (gülçiçəkli) fəsiləsinə aid, Cənubi Asiya mənşəli, orta enliklərdə geniş yayılmış, alçaqboylu, yarpağını tökən bir ağacdır. Azərbaycanın mülayim iqlimli bölgələrində də geniş şəkildə becərilir. Adi olaraq 5-10 metr hündürlüyə çatan bu ağacın meyvəsi də eyni adla - qaysı - adlanır.

Qaysının meyvəsi yumru və ya oval formada olur, diametri 2-3 sm-ə çatır. Rəngi yetkinləşdikdə sarımtıl-narıncıdan tutmuş, qırmızımtıl-narıncıya qədər dəyişir. Dəri nazik, ətli və ləzzətlidir. Meyvənin içərisində sərt bir çəyirdək olur. Qaysının dadı şirin və bir qədər turş olur, ətirli və xoş ətirə malikdir. Yetkinlik dərəcəsindən asılı olaraq, meyvənin şirinliyi və turşuluğu dəyişir.

Qaysı təkcə dadlı meyvəsi ilə yox, həm də sağlamlıq üçün faydalı xüsusiyyətləri ilə də seçilir. Zəngin A, C və E vitaminləri, kalium, maqnezium və lif mənbəyi olan qaysı, immun sistemini gücləndirir, həzmi yaxşılaşdırır və ürək-damar sağlamlığına müsbət təsir göstərir. Bundan əlavə, qaysı müxtəlif şirniyyatların, mürəbbələrin, kompotların və digər qida məhsullarının hazırlanmasında geniş istifadə olunur. Qaysı mürəbbəsi, xüsusilə Azərbaycan mətbəxinin sevilən şirniyyatlarından biridir.

Qaysı ağacının bəzi sortları öz-özünə tozlanır, lakin daha yüksək məhsuldarlıq üçün müxtəlif sortların bir yerdə əkilməsi məsləhət görülür. Qaysı ağacının becərilməsində torpaq seçiminin və suvarmanın düzgün təşkili böyük əhəmiyyət kəsb edir. Qışa davamlılığı orta səviyyədə olduğundan, şaxtalı bölgələrdə qorunma tədbirləri görülməlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz