Qazi (ər. قاضي) sözü, Azərbaycan dilində əsasən "hakim" mənasında işlənir. Lakin, bu terminin kökü olan ərəb dilindəki "qazi" (قاضي) sözünün mənası daha geniş və çoxşaxəlidir. Sadəcə olaraq "hakim" kimi tərcümə etmək, onun zəngin məzmununu tam əks etdirmir.
Əslində, "qazi" sözü ədaləti təmin edən, mübahisələri həll edən, hüquqi məsələlərdə qərar verən şəxsi ifadə edir. Bu, müasir dövrün hakimlərinə bənzəsə də, tarixi kontekstdə daha geniş səlahiyyətləri olan bir vəzifəni ifadə edirdi. İslam hüquq sistemində qazi, şəriət qanunlarına əsasən fəaliyyət göstərən və müxtəlif məsələlərdə, məsələn, mülkiyyət, ailə, cinayət və ticarət hüququ ilə bağlı qərarlar verən bir şəxs idi.
Qazinin səlahiyyətləri, yaşadığı dövr və coğrafi regiona görə dəyişə bilirdi. Bəzi dövrlərdə qazilər geniş səlahiyyətlərə malik idilər və hətta yerli əhalinin idarə olunmasında da rol oynayırdılar. Digər dövrlərdə isə onların səlahiyyətləri daha məhdud idi. Qazinin vəzifəsi, sadəcə qərar verməklə bitmirdi; o, həm də ədalətin tətbiq olunmasını, hüququn üstünlük təşkil etməsini təmin etməli idi.
Beləliklə, "qazi" sözünün tərcüməsi zamanı yalnız "hakim" deyə məhdudlaşmaq düzgün deyil. Daha dəqiq bir tərif, "şəriət qanunlarına əsasən ədaləti təmin edən, mübahisələri həll edən və qərarlar verən hüquqşünas və ya hakim" olardı. Bu tərif, sözün tarixi və mədəni kontekstini daha yaxşı əks etdirir və onun zəngin mənasını daha dolğun şəkildə çatdırır.