Qəmxarlıq (köhnə üslubda işlənən söz) bir insanın kədərinə, dərdinə qalmaq, onunla birgə kədərlənmək, dərdinə şərik olmaq və çətin anında təsəlli vermək deməkdir. Bu, sadəcə kədərlənməkdən daha çox, fərdin dərdinə yaxınlıq göstərməyi, onunla həmrəylik nümayiş etdirməyi əhatə edir. Qəmxarlıq, dərd sahibinə qarşı səmimiyyət, anlayış və insanlıq hisslərinin təzahürüdür.
Misal olaraq verilən "Yar əgər aşiqə qəmxarlıq etməzsə, nə qəm; Qəm odur, özgəy" ifadəsi, sevgilinin sevənin dərdinə şərik olmaması halında əsl kədərin başqa birindən gəldiyini vurğulayır. Yəni, əsl qəm, sevgilinin qayğısızlığı deyil, başqa bir səbəbdən irəli gəlir. Bu cümlə, qəmxarlıq duyğusunun sevgi münasibətlərində necə mühüm rol oynadığını göstərir. Qəmxarlıq olmayan sevgi, tam dəyərini itirir.
Tarixi kontekstdə, qəmxarlıq sözünün daha geniş məna daşıdığını düşünmək olar. Əvvəllər, cəmiyyət daha sıx bağlı idi və bir-birinə dəstək olmaq daha vacib idi. Belə bir mühitdə, qəmxarlıq sadəcə bir duyğu olmayıb, sosial bir vəzifəni də ifadə edə bilərdi. Kimsənin dərdinə qalmaq, ona maddi və mənəvi dəstək olmaq, cəmiyyətdəki yerini və əlaqələrini qorumaq üçün vacib sayılırdı. Bu baxımdan, qəmxarlıq, müasir dünyada az rast gəlinən bir sosial həmrəyliyin ifadəsidir.
Ümumiyyətlə, qəmxarlıq sözü, dərin insanlıq və həssaslığın ifadəsidir. Bu, köhnəlmiş olsa da, hələ də öz aktuallığını qoruyub saxlayan və insanlar arasındakı əlaqələrin möhkəmlənməsinə kömək edən dəyərli bir keyfiyyətdir.