Qəsəm (ərəbcədən) – əsasən dini inancı əsas götürərək edilən ciddi bir and, söz, təminat və ya yemin deməkdir. Sadəcə sözlə deyilən bir and deyil, həm də şəxsin özünün imanına, əqidəsinə və ya müqəddəs saydığı bir şeyə istinad edərək verdiyi ciddi bir söz və öhdəlikdir. Bu öhdəlik pozulması halında, dindar şəxs üçün mənəvi və ya dini cəza nəzərdə tuta bilər. Qəsəm sadəcə bir sözün deyilməsi deyil, həm də bir məsuliyyət və öhdəliyidir.
Qəsəm, bəzən həqiqətə istinad olaraq, bəzən də arzu edilən bir hadisənin baş verməsinə inanaraq edilir. Məsələn, birisi qəsəm edərək deyə bilər ki, "Allahın qəsəmi ilə, bunu edəcəyəm". Bu cümlə sadəcə bir vəd deyil, həm də Allahın şahidliyinə istinad edən, öz sözünün arxasında duracağına dair ciddi bir öhdəlikdir.
Ədəbiyyatda qəsəm sözü tez-tez obrazlı ifadələr şəklində işlənir. M.Ə. Sabirin misalında olduğu kimi, qəsəm sözü insanın öz əqidəsinə, inancına və ya həyat tərzini əks etdirən prinsiplərinə istinad olaraq işlədilir. Bu səbəbdən, qəsəm şəxsin daxili dünyasının və dəyərlərinin güzgüsü kimi çıxış edir.
"Qəsəm etmək" ifadəsi isə "and içmək" mənasını verir. Bu hərəkət, şəxsin öz sözünün arxasında duracağına dair verilən bir təminatdır və əksər hallarda ciddi nəticələrlə bağlıdır.