Qıcırdatmaq felinin əsas mənası iki səthi bir-birinə sürtməklə yaranan xarakterik, xoşagəlməz bir səs çıxarmaqdır. Bu səs adətən kəskin və qısa, bəzən isə davamlı və ritmik ola bilər. Məsələn, ağac budaqlarının küləkdə bir-birinə sürtülməsi, dişlərin sıxılması və ya iki metal əşyanın toqquşması qıcırtı səsi yaradır. Lüğətdəki izahda olduğu kimi, dişlərin qıcırdadılması ən çox rast gəlinən nümunədir.
Lakin "qıcırdatmaq" feli yalnız fiziki səs çıxarmaqla məhdudlaşmır. Metaforik mənada da istifadə oluna bilər. Məsələn, "məsələ qıcırdadıcı idi" ifadəsində "qıcırdatmaq" sözü narahatlıq, əsəbilik və ya həyəcan kimi emosional vəziyyəti ifadə edir. Bu halda, səs fiziki deyil, daha çox daxili bir təcrübənin simvoludur. Sözün bu mənası, qıcırtı səsinin qulaqda yaratdığı narahatlıq hissi ilə əlaqələndirilir.
Bundan əlavə, "qıcırdatmaq" həmçinin bəzi mexaniki sistemlərdəki səs-küyə də aid ola bilər. Məsələn, köhnəlmiş bir qapının menteşələrinin qıcırdadığını eşidə bilərik. Bu halda, qıcırtı səsi mexaniki hissələrin bir-birinə sürtülməsi nəticəsində yaranır və sistemin işləməsində problem olduğunu göstərə bilər.
Beləliklə, "qıcırdatmaq" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Həm fiziki səs çıxarmağı, həm də emosional vəziyyəti, həm də mexaniki nasazlığı təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Bu çoxfunksiyalı sözün ifadə imkanları olduqca genişdir.