Qır-qıc sözü Azərbaycan dilində əsasən "qıcıqlanmış, əsəbi, hirsli, hiddətlənmiş" mənasında işlənir. "Qıc" sözünün artırılmış, təsirini gücləndirən bir formasıdır. Yalnız "qıc" sözünün sadəcə intensivlik dərəcəsini yüksəltməklə kifayətlənmir, həm də həmin hisslərin daha qabarıq, aşkar və fiziki təzahürlərini ifadə edir. Belə ki, "qır-qıc" olan bir şəxs sadəcə əsəbi deyil, həm də hərəkətləri, mimikaları, bədən dili ilə bu əsəbiliyini, hirsini açıq-aşkar nümayiş etdirir.
Rəsul Rzanın misalında olduğu kimi, "gözündən qan damırdı, əlində yalın qılınc; Yaxınlaşıb Əliyə, yapışdı, oldu qır-qıc" ifadəsi, şəxsin yalnız əsəbli deyil, həm də son dərəcə hiddətləndiyi, təcavüzkar və fiziki hücuma hazır olduğunu göstərir. Qır-qıc halında olan şəxsin əsəbiliyi nəzarətdən çıxmış, hərəkətləri impulsiv və təhlükəli ola bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "qır" hissəsinin "qırıq", "sınıq", "qırılmış" kimi mənaları da var. Bu, qır-qıc halındakı şəxsin daxili vəziyyətinin, emosional tarazlığının pozulduğunu, sanki daxildən qırıldığını simvolizə edə bilər. Bu mənada "qır-qıc" yalnız xarici təzahürü deyil, həm də daxili bir dağılma vəziyyətini ifadə edən daha dərin bir məna kəsb edir.
Beləliklə, "qır-qıc" sadəcə bir sinonim deyil, "qıc" sözünün daha güclü, təsirli və əhatəli bir ifadəsidir. O, əsəbiliyin həm fiziki, həm də psixoloji tərəflərini, həm xarici təzahürünü, həm də daxili pozğunluğu əks etdirir və bu səbəbdən də mətnə daha çox dramatizm və təsir qatır.