Qısıq sifəti əsasən bir şeyin qısaldılması, sıxılması və ya kiçilməsi mənasını verir. Sadəcə "qısa" demək deyil, daha çox bu qısallığın, sıxılmanın nəticəsindən yaranan təsiri, həcmin azalmasını, forma dəyişikliyini vurğulayır. Məsələn, "qısa yol" deyəndə məsafənin azlığını ifadə edirik, amma "qısıq kölgə" deyəndə kölgənin sıxılmış, əzilmiş, büzüşmüş vəziyyətdə olmasını, yəni həcminin azalmasını və formasının dəyişməsini nəzərdə tuturuq.
Misal olaraq verilən "Ağacların, divarların qısıq kölgələri ərimiş, filiz kimi donmuş dururdu" cümləsində kölgələrin sadəcə qısa deyil, günəşin az işıqlanması, ya da əşyaların bir-birinə yaxınlığı səbəbindən sıxılmış, büzüşmüş, həcmi azalmış vəziyyətdə təsvir olunması önəmlidir. Bu sıxılma, kölgələrin ərimiş filiz kimi donmuş görünüşünə də təsir edir, onlara xüsusi bir forma və toxuma verir.
Beləliklə, "qısıq" sözü sadəcə "qısa" sözünün sinonimi deyil, daha çox həcm azalmasını, sıxılmanı, büzüşməni, nəticədə isə forma dəyişikliyini ifadə edən daha zəngin mənalı bir söz olaraq qəbul edilməlidir. Bu sözün istifadəsi əsərlərə daha canlı və təsviri bir dil qatır.
Maraqlı bir nüans da odur ki, "qısıq" sözü, bir şeyin qısaldılmasından başqa, məcazi mənada da işlənə bilər. Məsələn, "qısıq həyat" deyəndə məhdud imkanlar içində yaşanan bir həyatı təsvir etmək olar. Bu isə sözün məna dairəsini daha da genişləndirir.