Qısma sözü, "qısmaq" fellərinin törəməsi olaraq, əsasən bir şeyi qısalmaq, azaltmaq, ixtisar etmək hərəkətlərini ifadə edir. Lüğətlərdəki sadə izahdan fərqli olaraq, "qısma"nın mənası kontekstdən asılı olaraq daha geniş spektrdə dərk edilə bilər.
Məsələn, "yolun qısması" deyərkən, uzun bir yolun daha qısa bir variantını, alternativ bir yolunu nəzərdə tuturuq. Bu mənada "qısma" həm məsafənin, həm də vaxtın qısaldılmasını ifadə edir. Yaxud, "mətnin qısması" deyərkən, orijinal mətnin əsas fikirlərini saxlayaraq ixtisar olunmuş versiyasını ifadə edirik. Bu halda "qısma" məlumatın sıxlaşdırılması, redaktə olunması və daha səmərəli təqdim olunması deməkdir.
Bundan başqa, "qısma" sözü daha incə mənalar da daşıya bilər. Məsələn, bir insanın "həyatının qısması" deyərkən, onun həyatının qısa müddətli olmasına, tez bitməsinə işarə edirik. Burada "qısma" bir növ metaforik mənada istifadə olunur, zamanın sürətlə keçməsini və həyatın qısa müddətliyini vurğulayır. Yaxud, "əzablarının qısması" deyərkən, əzabın azalması, yüngülləşməsini ifadə edirik. Bu zaman "qısma" sözü intensivliyin azalmasını bildirir.
Beləliklə, "qısma" sözünün sadə "qısalmaq" mənasından kənara çıxaraq, kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənaları və nüansları olduğu aydın olur. Bu söz, yalnız fiziki miqyasın azalmasını deyil, həm də vaxtın, məlumatın, intensivliyin və hətta hisslərin qısalmasını, azalmasını və ya səmərəli təqdim olunmasını ifadə edə bilər.