Qıya sözü Azərbaycan dilində səs, qışqırtı, bağırtı və ya haray mənasında işlənir. Sadəcə olaraq “səs” deməkdən daha çox ifadəli bir sözdür və güclü, həyəcanlı, bəlkə də qorxu və ya həyəcan dolu bir səsi ifadə edir. “Qışqırtı”, “bağırtı” və “haray” sözləri ilə sinonim olsa da, “qıya”nın özünəməxsus bir kölgəsi var. Bu kölgə, səsin intensivliyini, ani olmasını, həmçinin qarışıq və çox səsli ola bilməsini vurğulayır.
Misal olaraq, “dördnala gəlirlər, atlar çaparaq” cümləsindəki “qıya” sözü, atların gəlişinin yaratdığı güclü, səs-küylü və tələsik bir səsi təsvir edir. Bu, sadəcə atların səsini deyil, onların yaratdıqları ümumi qarışıq səsi, torpağın titrəməsini, hətta havada əks olunan səsi də özündə əks etdirir. Yəni "qıya" səsin konkret mənbəyini deyil, ümumi bir səs-küylü ətraf mühitini təsvir edir.
Dilçilik baxımından “qıya”nın etimologiyası maraqlı bir araşdırma mövzusudur. Ehtimal ki, kökü qədim türkcə və ya daha qədim dillərdəki səsi təsvir edən onomatopoeik (səs təqlidi) sözlərlə əlaqəlidir. Belə sözlər, səsin özünün təbiətini ifadə etmək üçün təbii olaraq meydana çıxır və dillərdə öz əksini tapır. “Qıya” sözü də bu kimi köklərdən yaranmış və zamanla mənasını zənginləşdirmiş ola bilər.
Nəticə olaraq, “qıya” sadə bir səs mənasından daha çox, güclü, həyəcanlı, qarışıq və çox səsli bir səs-küylü vəziyyəti ifadə edən canlı və ifadəli bir sözdür. Onun istifadəsi, yazıya canlılıq və duyğuluq qatır.