Lad (Ляд) Azərbaycan musiqi mədəniyyətində, eləcə də ümumilikdə musiqi nəzəriyyəsində çox əhəmiyyətli bir anlayışdır. Ruscadan götürülmüş "лад" sözü, sadəcə "səs sırasını qurma" və ya "səsləri yerləşdirmə üsulu" kimi tərcümə olunmaqdan daha çox şey ifadə edir. Əslində, lad musiqi əsərinin əsasını təşkil edən, onun emosional rəngini, xarakterini və ümumi estetik təsirini müəyyən edən bir sistemdir. Bu sistem, bir-biri ilə müəyyən harmonik və melodik əlaqələrə malik səslərin müəyyən ardıcıllığı əsasında qurulur.
Ladın mahiyyəti sadəcə səslərin ardıcıllığından ibarət deyil. O, eyni zamanda, bu səslərin qarşılıqlı əlaqələrini, onların tonal mərkəzlərini, dominant və subdominant münasibətlərini, həmçinin melodik inkişafın istiqamətini də əhatə edir. Müxtəlif ladlar özünəməxsus xüsusiyyətləri ilə fərqlənir: bəziləri əsasən şən və coşqun, digərləri isə daha kədərli və lirikdir. Məlumatda qeyd olunan Rast, Şur, Segah, Şüştər, Çargah, Bayatı-Şiraz və Humayun kimi ladlar Azərbaycan muğamının əsasını təşkil edən və hər biri özünəməxsus melodik, harmonik və ritmik xüsusiyyətləri ilə seçilən lad sistemlərinin nümunələridir.
Bu ladlar sadəcə bir sıra notların düzülüşü deyil, əsrlər boyu formalaşmış, zəngin tarixi və mədəni irsin daşıyıcısı olan, hər birinin özünəməxsus "ruhuna" malik musiqi sistemləridir. Onlar Azərbaycan xalqının hisslərini, duyğularını, həyat tərzini əks etdirən, musiqi dilinin ən əhəmiyyətli elementlərini təşkil edir. Hər bir muğamın özünəməxsus ladı vardır və bu lad muğamın emosional məzmununu, strukturunu və ifadə vasitələrini müəyyənləşdirir. Beləliklə, lad anlayışı sadə bir termin olmaqdan daha çox, zəngin mədəni irsin, musiqi sənətinin, milli kimliyin təzahürünü simvollaşdırır.