Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "məs" sözü əsasən "çəkmənin üstünə geyilən, ayağı soyuqdan və nəmlikdən qoruyan parça və ya yun materialdan hazırlanmış örtük" mənasında izah olunur. Lakin bu izah sözün bütün mənalarını əhatə etmir və kontekstdən asılı olaraq daha geniş məna kəsb edə bilər.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "məs" sözünün mənşəyi dəqiq bilinmir, ancaq türk dillərindəki oxşar sözlərlə əlaqələndirilə bilər. Ən yaxın oxşar sözlərdən biri farsca "مَس" (məs) sözüdür ki, bu da "toxunmaq, əlaqəyə girmək" mənalarına malikdir. Bu əlaqə nəzərə alınaraq, "məs"in əvvəlcə ayağa toxunan, onu örtən bir şey kimi adlandırıldığını fərz etmək olar. Sonradan isə bu söz məhz ayaqqabı üstü örtüyünü ifadə etməyə başlayıb.
Verilən nümunə cümlələrdə "məs" sözünün istifadəsi bu izahı təsdiqləyir. "Qapıda çəkmələrinin üstündən məs geydi..." cümləsində "məs" sözü, soyuqdan və ya nəmlikdən qorunmaq üçün ayaqqabıların üstünə geyilən bir əşyanı ifadə edir. "Ayaqlarında … məs, əynində..." cümləsində isə "məs"in ayağa aid bir paltar parçası olduğunu görürük. Bu cümlələrdə "məs"in konkret formasından, materialından bəhs edilmir, ancaq funksiyası aydın şəkildə göstərilir.
Beləliklə, "məs" sözünün daha geniş və dəqiq tərifi belə verilə bilər: Ayaqları (əsasən çəkmələri) soyuqdan, nəmlikdən və ya zədələnmədən qorumaq üçün geyilən, parça, yun və ya oxşar materiallardan hazırlana bilən bir örtük, ayaqqabı üstü.
Sözün istifadəsinə dair əlavə nümunələr: "Qışda məs geyinməyi unutma!", "Köhnə məsləri atıb yenilərini aldı.", "Babamın əlində toxuduğu yun məs var idi." Bu nümunələr "məs" sözünün müxtəlif kontekstlərdə və müxtəlif materiallardan hazırlana biləcəyini göstərir.