Nifrətəşayan sözü Azərbaycan dilində sifət kimi işlənir və fars və ərəb dillərindən mürəkkəb bir söz olaraq əmələ gəlib. (ər. nifrət + fars. …şayan). Əsasən "nifrətə layiq" mənasını ifadə edir. Lakin sadəcə "layiq olma" mənasından kənara çıxaraq, nifrəti doğuran, nifrətə səbəb olan hərəkət və ya keyfiyyətləri də özündə əks etdirir. Beləliklə, "nifrətəşayan" sözü daha dəqiq olaraq "nifrət doğuran", "nifrətə səbəb olan", "nifrətə layiq olan, pis, alçaq, mənfur" mənalarını əhatə edir.
Sözün tərkib hissələrinə nəzər salsaq, "nifrət" sözü güclü mənfi hissləri, düşmənçiliyi, kin-küsdəni ifadə edir. "-şayan" isə fars mənşəli bir əlavə olub, "layiq olan", "haqqı olan", "layiq gələn" mənalarını verir. Beləliklə, "nifrətəşayan" sözü nifrətə layiq olan hər şeyi, nifrət hissinin doğulmasına səbəb olan hərəkət və ya keyfiyyətləri bildirir.
Cümlədə işlənmə nümunələrinə baxaq:
"Onun etdiyi nifrətəşayan əməllər hamını qəzəbləndirdi." (burada "nifrətəşayan əməllər" nifrət doğuran, pis əməlləri bildirir)
"Nifrətəşayan hərəkətləri ilə o, hamının nifrətini qazandı." (burada "nifrətəşayan hərəkətləri" nifrətə səbəb olan davranışları ifadə edir)
"Nifrətəşayan fikirlərini gizlətməyə çalışırdı." (burada "nifrətəşayan fikirlər" pis, qəbuledilməz fikirləri bildirir)
Göründüyü kimi, "nifrətəşayan" sözü əsasən mənfi kontekstdə işlənir və həm hərəkətləri, həm də fikirləri, həm də şəxsləri təsvir edə bilər. Sözün sinonimləri arasında "mənfur", "pis", "alçaq", "dəhşətli", "iyrənc" kimi sözlər göstərilə bilər, lakin bu sözlərin hamısı "nifrətəşayan"ın ifadə etdiyi nifrətə səbəb olma aspektini tam olaraq əks etdirmir.