Novbar (fars. نوبار, nowbār) sifəti olaraq əsasən erkən yetişən meyvəni, xüsusilə də üzümü ifadə edir. Lüğətlərdəki "ilk yetişən meyvə" və ya "birinci, təzə meyvə" tərifləri novbarın əsas mənasını əks etdirir, lakin onun kontekstdən asılı olaraq daha geniş mənalar kəsb etdiyini də qeyd etmək lazımdır.
Novbar sözünün fars mənşəli olması onun etimologiyasına işıq salır. Fars dilindəki "now" (نوب) "növbə", "sıra", "ilk" mənalarını verir, "bār" (بار) isə "meyvə", "məhsul" mənasındadır. Beləliklə, novbar sözü etimoloji baxımdan "ilk yetişən meyvə", "ilk məhsul" kimi tərcümə oluna bilər. Bu, sadəcə üzüm üçün deyil, digər erkən yetişən meyvələr üçün də istifadə oluna biləcəyini göstərir. Lakin ədəbiyyatda və gündəlik dil istifadəsində novbar əsasən erkən yetişən üzüm növləri üçün işlədilir.
Cümlə içərisində istifadəsi: "Bağda novbar üzüm yetişib", "Bu il novbar alma bol olub", "Novbar gavalı şirin və sulu idi". Bu nümunələrdə göründüyü kimi, novbar sözü həm müstəqil olaraq, həm də digər sifətlərlə birgə işlədilərək meyvənin növünü və xüsusiyyətini (erkən yetişməsini) vurğulayır. "Yaylıq üzüm" ifadəsi ilə sinonim olsa da, "yaylıq" daha geniş məna kəsb edə bilir, "novbar" isə daha çox erkən yetişmənin keyfiyyətini önə çəkir.
Qısacası, novbar sözü fars mənşəli olub, əsasən erkən yetişən, xüsusilə üzüm üçün işlədilən bir sifətdir. Lakin onun mənası yalnız "ilk yetişən meyvə" ilə məhdudlaşmır və kontekstdən asılı olaraq daha geniş mənalar da kəsb edə bilər. Dil tarixi və etimologiyasını nəzərə alaraq, novbar sözü sadəcə bir termin deyil, həm də müəyyən bir keyfiyyəti (erkən yetişməni) ifadə edən bir dil vahididir.