Obyektivlik (latınca objectum - obyekt, predmet sözündən) – bir hadisəyə, prosesə və ya fikrə baxışda subyektivliyə yol verilməməsi, qərəzsiz, şəxsi maraq və hisslərdən azad olmaq, yalnız faktlar və dəlillər əsasında qiymətləndirmə aparmaq deməkdir. Obyektivlik, həm də müəyyən bir mövzunun şüurdan asılı olmayaraq, müstəqil olaraq mövcud olduğunu və real olduğunu qəbul etməyi nəzərdə tutur. Bu, xarici aləmin varlığının, onun qanunauyğunluqlarının şüurdan asılı olmadan mövcud olduğunu tanımaqdır.
Obyektivliyin əsas xüsusiyyətləri arasında qərəzsizliyə, dürüstlüyə, ədalətə və dəlillərə əsaslanmağa üstünlük verilməsi dayanır. Obyektiv şəxs özünün şəxsi baxışlarını, inanclarını və hisslərini fikirlərinin və qərarlarının obyektivliyinə təsir etməsinə imkan vermir. O, mümkün qədər bütün müxtəlif nöqteyi-nəzərləri nəzərə alır və öz qərarlarını müstəqil sübutlara və etibarlı mənbələrə əsaslandırır.
Obyektivliyin əks tərəfi subyektivlikdir. Subyektivlik fərdi təcrübələrə, duyğulara və şəxsi yanaşmalara əsaslanan qiymətləndirməni bildirir. Məsələn, bir rəsm əsərinin gözəl olub-olmaması subyektiv bir qiymətləndirmədir, çünki hər kəs öz zövqünə görə onu fərqli qiymətləndirə bilər. Ancaq rəsmin hansı texnika ilə çəkilməsi, hansı rənglərdən istifadə olunması obyektiv faktlar olub, hər kəs tərəfindən eyni şəkildə qəbul edilir.
Elmi tədqiqatlarda obyektivlik xüsusilə vacibdir. Elmi nəticələr şübhəsiz və təkrarlana bilən olmalıdır. Bu, tədqiqatçının qərəzsizliyinə, dəqiq metodların tətbiqinə və nəticələrin açıq şəkildə təqdim edilməsinə bağlıdır. Obyektivlik, həmçinin hüquq, ədalət və jurnalistika kimi sahələrdə də çox vacibdir. Ədalətli qərarların verilməsi, dəqiq məlumatların yayılması obyektivliyin təmin edilməsindən asılıdır.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Tarixi hadisələri obyektiv şəkildə araşdırmaq vacibdir.
- Mətndəki fikirlər obyektiv dəlillərlə təsdiq edilməlidir.
- Obyektiv bir qiymətləndirmə üçün bütün faktorları nəzərə almaq lazımdır.
- Onun obyektivliyi hər kəsə məlum idi.
- Elmi tədqiqatlarda obyektivlik önəmli bir amildir.