Olduqca sıfatı "çox", "xeyli", "lap çox", "həddən artıq" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdəki bu tərif, sözün əsas mənasını əhatə etsə də, onun istifadə sahəsini və kontekstə bağlı nüanslarını tam əks etdirmir. "Olduqca" sözü miqdarı və dərəcəni ifadə etməklə yanaşı, həm də bir keyfiyyətin və ya hadisənin nə dərəcədə güclü, şiddətli və ya aşırı olduğunu göstərir.
Etimoloji baxımdan "olduqca" sözü "olduq" felinin "-ca" şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "-ca" şəkilçisi dərəcə, tərz və ya şəkil bildirən əlavə məna verir. Beləliklə, "olduqca" sözü "olduq" felinin əsas mənasına (bir şeyin mövcud olması, gerçəkləşməsi) əlavə olaraq, dərəcə mənasını da qatır. Yəni, bir şeyin "çox" olması, bir vəziyyətin "həddən artıq" olması və ya bir keyfiyyətin "xeyli" dərəcədə mövcud olması mənasını verir.
Cümlədə istifadəsinə dair nümunələr:
- Olduqca gözəl bir gün idi. (Miqdarı ifadə edir: Günün gözəlliyi yüksək dərəcədə idi.)
- Mən olduqca yorğunam. (Dərəcəni ifadə edir: Yorğunluğun dərəcəsi yüksəkdir.)
- O, olduqca mürəkkəb bir məsələni həll etdi. (Dərəcəni ifadə edir: Məsələnin mürəkkəbliyi yüksək idi.)
- Hava olduqca soyuq idi, buna görə də evdə qaldıq. (Şiddəti ifadə edir: Soyuğun şiddəti yüksək idi.)
- Olduqca yaxşı bir təklifdir. (Keyfiyyətin yüksək dərəcədə olmasını bildirir)
Göründüyü kimi, "olduqca" sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar daşıya bilsə də, əsas mənası miqdarı və ya dərəcənin yüksək olmasını ifadə etməkdir. Sözün istifadəsi cümlənin strukturuna və kontekstə asılı olaraq dəyişə bilir. "Olduqca" sözü "çox" və "həddən artıq" kimi sözlərlə sinonim olsa da, onlardan fərqli olaraq, daha yumşaq və incə bir ifadə tərzi daşıyır.