Orqan sözü yunanca "organon" (ὄργανον) sözündən götürülmüşdür və əsl mənası "alət" deməkdir. Bu, sözün musiqi aləti mənasını anlamaq üçün əsasdır, çünki orqan mürəkkəb, bir-biri ilə əlaqəli çoxlu sayda hissələrdən ibarət, səs çıxarmaq üçün istifadə olunan mürəkkəb bir alətdir.
Azərbaycan dilində "orqan" sözü əsasən böyük, klavişli bir musiqi aləti kimi başa düşülür. Bu alət, içərisinə körüklərlə hava doldurulan borular sistemindən ibarətdir və bu borular vasitəsilə müxtəlif səslər yaradılır. Klavişlərə basmaqla musiqiçi bu borulara hava axını idarə edir və bununla da müxtəlif notlar və ahənglər yaradır. "Ərğənun" sözü də eyni aləti ifadə etsə də, daha çox köhnəlmiş və klassik üslubda işlədilir.
Lakin, "orqan" sözünün daha geniş mənası, müxtəlif hissələrdən təşkil olunmuş və ümumi bir funksiyanı yerinə yetirən istənilən sistemə aid edilə bilər. Məsələn, biologiya sahəsində "orqan" canlı orqanizminin müəyyən bir funksiyanı yerinə yetirən hissəsi kimi təyin olunur (məs., ürək, ağciyər, beyin). Bu, yunanca əsas mənasının – "alət" – canlı sistemindəki spesifik "alətin" ifadəsidir.
Müxtəlif kontekstlərdə "orqan" sözünün necə işləndiyinə dair nümunələr:
- "Konsertdə böyük bir orqan səsləndirildi."
- "İnsan bədəninin əsas orqanları ürək, ağciyər və beyindir."
- "Kilsənin gözəl ərğənunu eşitdim."
- "Qaranlıq otaqda, köhnə orqanın qəribə səsləri eşidilirdi."
Göründüyü kimi, "orqan" sözü həm musiqi aləti, həm də bioloji bir struktur olaraq istifadə oluna bilər. Hər iki mənada da əsas ideya müxtəlif hissələrdən ibarət kompleks bir sistemdir.