izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ot-alaf sözü Azərbaycan dilində əsasən "çoxlu miqdarda, sıx bitmiş ot və alaq" mənasında işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "top" mənası verilmiş olsa da, bu, sözün tam mənasını əks etdirmir. "Ot-alaf" sözü daha çox hündür, sıx, qalın bir ot örtüyünü, bəzən də alaq otlarının üstünlük təşkil etdiyi bir bitki kütləsini ifadə edir. "Top" mənası sözün həcmini və sıxlığını bildirməklə yanaşı, onun məkanını və yayılma dərəcəsini tam əhatə etmir.

Sözün mənşəyinə gəlincə, "ot" və "alaf" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir birləşmədir. "Ot" sözünün mənası aydındır – bitki. "Alaq" isə istənilməyən, yararsız bitkilər üçün işlənir. Beləliklə, "ot-alaf" sözü, həm istənilən ot örtüyünü, həm də alaq otlarının üstünlük təşkil etdiyi bir bitki örtüyünü bildirən bir təsviri ifadədir. Sözün mənasında həm miqdar, həm də bitki örtüyünün sıxlığı və hündürlüyü əks olunur.

Misal olaraq verilən cümlələrdə də "ot-alaf" sözü yolun, xarabalığın üzərini örtmüş, sıx və hündür bitki örtüyünü ifadə edir. "Xarabalığa gedən cığırı da ot-alaf basmışdı" cümləsində "ot-alaf" cığırı tamamilə örtmüş, keçilməsini çətinləşdirmiş sıx bitki örtüyünü təsvir edir. İkinci cümlədə isə "ot-alafın" hündürlüyü vurğulanır: "Daşlıq yolun kənarlarında ot-alaf elə ucalmışdı ki, deyərdin buralar...". Bu cümlədə "ot-alaf" o qədər hündür böyümüşdür ki, ətrafı tamamilə dəyişdirmiş, yeni bir görünüş yaratmışdır.

Qısacası, "ot-alaf" sözü sadəcə "top" mənası ilə məhdudlaşdırılmamalıdır. O, sıx, hündür və çoxlu miqdarda bitki örtüyünü, xüsusilə də alaq otlarının üstünlük təşkil etdiyi bir vəziyyəti təsvir edən təsviri, obrazlı bir ifadədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz