izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Oturdulmaq sözü Azərbaycan dilində məchul feldir və "oturmağa məcbur edilmək, əyləşdirilmək" mənasını verir. Bu, passiv bir əməlin ifadəsidir; yəni hərəkət subyektə deyil, ona edilən təsirə yönəlib. Sözün kökü "otur-" felindən törəmişdir və "-ul-" məchul şəkilçisi ilə tamamlanır. Bu şəkilçi hərəkətin subyekt tərəfindən deyil, başqa bir qüvvə tərəfindən icra edildiyini göstərir.

Daha geniş mənada, "oturdulmaq" sözü yalnız fiziki olaraq oturmadan daha çox məcburiyyəti, məhdudiyyəti ifadə edə bilər. Məsələn, bir adamın danışmağa, hərəkət etməyə icazə verilmədən məcburi oturma vəziyyətinə salınması və ya bir nəfərin istəksiz olaraq uzun müddət bir yerdə qalması da "oturdulmaq" feli ilə ifadə oluna bilər. Bu halda sözün mənası daha metaforik olur.

Misallar:

Qoca kişi, yorğunluqdan əməliyyat masasında oturdulub qaldı. (Bu cümlədə "oturdulmaq" fiziki məcburiyyəti ifadə edir.)

Onu saatlarla məhkəmədə oturdub sual-cavab etdirdilər. (Burada "oturdulmaq" məcburiyyət və hərəkət azadlığının məhdudlaşdırılmasını bildirir.)

Uşaq həkimə aparılmaq üçün məcburən oturdulmuşdu. (Bu cümlədə fəal hərəkət deyil, passiv vəziyyət ifadə olunur.)

Sözün sinonimləri arasında "əyləşdirilmək", "oturmaz edilmək", "məcbur edilmək" və "qoyulmaq" kimi ifadələr qeyd edilə bilər, lakin hər birinin kontekstə görə öz incə fərqləri var. "Oturdulmaq" isə daha çox məcburi və passiv bir hərəkəti ifadə edərək bu sinonimlərdən fərqlənir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz