izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ögeylik sözü Azərbaycan dilində qohumluq münasibətlərinə aid olub, doğma qohumluğun olmaması, yaxud doğma qohumluğun yerinə başqa bir qohumluğun mövcudluğu mənasını verir. Lüğətlərdə sadəcə "doğma olmama, ögey olma" kimi qısa izahı olsa da, mənası daha geniş və çoxşaxəlidir.

Ögeylik anlayışı əsasən ailə münasibətləri kontekstində istifadə olunur və bioloji əlaqənin olmamasını, yəni ata və ya ananın öz övladı olmama halını ifadə edir. Məsələn, "ögey ata", "ögey ana", "ögey bacı", "ögey qardaş" kimi ifadələr bu mənanı aydın şəkildə göstərir. Lakin, "ögeylik" sözü yalnız qohumluq münasibətlərini ifadə etmir; o, həm də məhəbbət, qayğı və bağlılıq baxımından yaranmış "doğma" olmayan münasibətlərə işarə edə bilər. Şeirdə verilən misal da bunu təsdiq edir.

Nizami Gəncəvinin şeirindən götürülmüş misalların təhlili göstərir ki, burada "ögeylik" anlayışı sadəcə bioloji qohumluğun olmamasını deyil, həm də emosional bağlılığın, sədaqətin olmamasını, qeyri-təbii və ya saxta bir münasibəti ifadə edir. Şairin "ögeylik sədaqəti" ifadəsi sözün mənasını genişləndirərək, səthi, səmimiyyətsiz, formal bir sədaqət növünü ifadə edir. Yəni, xarici olaraq sədaqət görünüşü olsa da, əslində daxili bağlılıq və qayğı yoxdur.

Beləliklə, "ögeylik" sözünün mənasını yalnız "doğma olmamanın" ifadəsi ilə məhdudlaşdırmaq düzgün deyil. Bu söz ailə daxilindəki münasibətləri, emosional bağlılığı və hətta sosial münasibətlərdəki sürəkliliyi və səmimiyyəti də əhatə edir. Kontekstdən asılı olaraq həm bioloji, həm də emosional mənada istifadə edilə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz