Ölüb-öldürmək fel birləşməsi iki əsas mənaya malikdir: birincisi, qarşılıqlı olaraq öldürməyə cəhd göstərmək, ölüm-dirim savaşına girmək, qanlı mübarizəyə qalxmaq; ikincisi isə, daha geniş mənada, şiddətli mübahisə, dava-dalaş, bir-birinə qarşı düşmənçilik, ciddi münaqişə deməkdir. Lüğətlərdə əsasən ilk məna önə çıxsa da, ikinci mənanın da ədəbiyyatda və gündəlik nitqdə geniş yayılması nəzərə alınmalıdır.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "ölüb" və "öldürmək" fellərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. "Ölüb" – "ölmək" felinin -ib şəkilçisi ilə keçmiş zamanı, "öldürmək" isə birbaşa mənasında "ölümə səbəb olmaq" mənasını verir. Beləliklə, söz birləşməsi qarşılıqlı ölüm təhlükəsi ilə müşayiət olunan bir vəziyyəti ifadə edir.
Cümlədə istifadəsinə nümunələr:
- Qardaşlar miras bölüşdürə bilməyib, ölüb-öldürmək həddinə çatdılar. (Bu cümlədə "ölüb-öldürmək" bir-birini öldürməyə cəhd göstərmək mənasında işlənmişdir.)
- İki kənd arasında su məsələsi üzündən ölüb-öldürmək başladı. (Burada "ölüb-öldürmək" şiddətli münaqişə, davaya çevrilən vəziyyəti bildirir.)
- Bazar günü o məsələ üzərində ölüb-öldürmək oldu. (Bu cümlədə bir-birini öldürmək mənası yoxdur, daha çox şiddətli mübahisə, dava-dalaş mənası önə çıxır.)
- Sözləri davaya, ölüb-öldürməyə qədər gətirdi. (Burada söz birləşməsi münaqişənin şiddətlənməsini, həddən artıq səviyyəyə çatmasını ifadə edir.)
Nəticə olaraq, "ölüb-öldürmək" söz birləşməsi kontekstə görə birbaşa fiziki ölüm təhlükəsini və ya şiddətli münaqişə, dava-dalaşı ifadə edə bilər. İkinci mənanın daha geniş yayılmış olduğunu və ədəbiyyatda tez-tez bu mənada işləndiyini vurğulamaq lazımdır.