Ötkəm-ötkəm sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və "lovğa-lovğa, dikbaşcasına, özünü bilən kimi, təkəbbürlü şəkildə" mənalarını verir. Bu, təkrarlanan bir söz birləşməsidir və mənasını gücləndirmək, ifadəyə daha çox vurğu vermək üçün istifadə olunur. "Ötkəm" sözünün özü də müstəqil olaraq, məsələn, "Ötkəm adam" kimi ifadələrdə istifadə edilə bilsə də, "ötkəm-ötkəm" birləşməsi daha çox təkəbbür və lovğalıq hisslərini ifadə etmək üçün seçilir. Bu hissləri daha da önə çıxarmaq üçün "ötkəm-ötkəm" birləşməsi təkrarlanır.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "ötkəm" sözünün kökü "öt" felindən törəyə bilər. "Öt" felinin əsas mənaları keçmək, qabağa getmək, üstələməkdir. Bu mənalardan çıxış edərək, "ötkəm" sözü özünü başqalarından üstün tutma, qabağa keçmə, həddən artıq özünəinam hissi kimi interpretasiya edilə bilər. "Ötkəm-ötkəm" birləşməsində bu məna daha da güclənir və lovğalıq, təkəbbür, özünü bilməzlik kimi mənfi konnotasiyalara malik olur. Bu səbəbdən, bu söz birləşməsi adətən mənfi bir kontekstdə işlədilir.
Cümlə içində istifadəsinə nümunələr:
- O, ötkəm-ötkəm danışırdı, sanki dünyanın ən ağıllı adamı idi.
- Ötkəm-ötkəm hərəkətləri ilə hamını bezdirmişdi.
- Ötkəm-ötkəm baxışları ətrafdakıları qıcıqlandırdı.
- Ötkəm-ötkəm gəzirdi, sanki bütün diqqəti ona yönəlməli idi.
Gördüyümüz kimi, "ötkəm-ötkəm" söz birləşməsi həm nitq, həm də hərəkət tərzini təsvir etmək üçün istifadə edilə bilər və hər zaman mənfi bir məna daşıyır.