Özümüzünkü sözü Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan bir əvəzlikdir. Əsas mənası "özümüzə aid olan", "özümüzə məxsus olan", "mənimki" və ya "bizimki" kimi ifadələrlə eynidir. Lüğətlərdə verilən mənalar kifayət qədər ümumi olsa da, dilin zənginliyini tam əks etdirmir. Ona görə də mənasını daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək lazımdır.
Birincisi, özümüzünkü əvəzliyi yalnız sahiblik münasibətini bildirmir. Eyni zamanda, mənsubiyyət, yaxınlıq və bağlılıq hisslərini də ifadə edə bilir. Məlumatın mənbəyinin və ya əşyanın mənşəyinin özümüzlə bağlı olduğunu vurğulayır. Məsələn, "Bu fikirlər özümüzünküdür" cümləsində yalnız fikirlərin sahibimiz olduğunu deyil, həm də onların bizim düşüncə tərzimizdən, təcrübəmizdən qaynaqlandığını ifadə edirik.
İkincisi, özümüzünkü sözü kontekstdən asılı olaraq müxtəlif üslublarda və mənalarda işlənə bilər. Rəsmi üslubda daha az, qeyri-rəsmi və gündəlik nitqdə daha çox istifadə olunur. Məsələn, "Bu ev özümüzünküdür" cümləsi rəsmi bir sənəddə "Bu ev bizə məxsusdur" ifadəsi ilə əvəz edilə bilər. Lakin "Bu yemək özümüzünküdür, əl işi" cümləsində istifadə olunan "özümüzünkü" sözü evə məxsusluqdan daha çox, hazırlanma üsuluna və əməyə vurğu edir.
Üçüncüsü, sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "öz" şəxsi əvəzliyi ilə "-ümüz" (bizim) şəxs ədatı və "-kü" sahiblik ədatının birləşməsindən əmələ gəldiyini görürük. Bu quruluş sözün mənasını daha aydın şəkildə göstərir. Yəni, söz birbaşa "bizə məxsus olan" mənasını verir, lakin bu məna hər cümlədə eyni şəkildə başa düşülmür.
Nəticədə, özümüzünkü sözünün mənası yalnız "özümüzə aid olan" kimi dar mənada deyil, kontekstdən asılı olaraq "özümüzə məxsus olan", "bizim tərəfimizdən hazırlanmış", "bizə yaxın olan", "bizə məxsus olan düşüncələr" kimi daha geniş və çoxşaxəli mənalarda da başa düşülə bilər. Sözün istifadəsi və mənası, ətrafındakı sözlərin və cümlənin ümumi məzmununun təsiri ilə formalaşır.