izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Pərdələnmək – məchul fe'l. Əsas mənası "örtülmək, qabağı tutulmaq, görünməz olmaq"dır. Lakin bu məna müxtəlif kontekstlərdə müəyyən nüanslar əldə edir. Sözün etimologiyası "pərdə" sözündən törəmədir və "pərdə"nin özünün də bir çox mənaları var: paltar, örtük, perde, sədd, maneə və s. Bu çoxmənalılıq "pərdələnmək" fe'linin də məna çalarlarının zənginliyini müəyyən edir.

Birinci və ən geniş yayılmış mənası fiziki örtülmə, görünməz olmaqdır. Misal olaraq, verilən cümlədə olduğu kimi, ayın buludla örtülməsi: "Ayın solğun işığı hərdən bulud ilə pərdələnib, uşaqları qaranlığa qərq edirdi". Burada "pərdələnmək" fiziki bir prosesi, ayın görünməzliyini ifadə edir.

İkinci məna isə məcazi mənada işlənir və gizlənmə, gizli qalma, görünməmək üçün səy göstərilməsini bildirir. Məsələn: "Həqiqət uzun müddət yalanlarla pərdələndi, amma nəhayət ortaya çıxdı". Bu cümlədə "pərdələnmək" həqiqətin qəsdən gizlədilməsini ifadə edir. Bu mənada "gizlədilmək", "ört-basdır edilmək", "gizlənmək" sinonimləri kimi işlədilə bilər.

Üçüncü məna isə daha metaforikdir və bir şeyin digəri ilə örtülməsini, üstünün basılmasını bildirir. Məsələn: "Onun səsi kütlənin səs-küyünün altında pərdələndi". Burada səsin eşidilməməsi, digər səslərlə üst-üstə düşməsi nəzərdə tutulur. Bu mənada "boğulmaq", "itirilmək" kimi sinonimlər uyğun gəlir.

Beləliklə, "pərdələnmək" fe'li həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənir və kontekstdən asılı olaraq müxtəlif məna çalarları kəsb edir. Sözün düzgün başa düşülməsi üçün cümlədəki kontekstin nəzərə alınması vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz