izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Pıqqıldaşmaq sözü Azərbaycan dilində qarşılıqlı olaraq pıqqıldamaq mənasını verir; yəni bir neçə fərdin eyni vaxtda və bir-birinə reaksiya olaraq pıqqıldaması deməkdir. Lüğətlərdə sadəcə "pıqqıldamağın çoxluq halı" kimi izah edilməsi, sözün ifadə etdiyi incə nüansları tam əks etdirmir. Pıqqıldamaq hərəkətinin bir neçə subyekt tərəfindən eyni anda və ümumi bir səbəbə reaksiya olaraq həyata keçirilməsini vurğulayır. Bu, sadəcə sayca çoxluğun deyil, həm də qarşılıqlı əlaqənin, ortaq bir duyğunu ifadə etməyin göstəricisidir.

Sözün etimologiyası haqqında dəqiq məlumat yoxdur, ancaq "pıqqıldamaq" felinin təkrarlanan və çoğul məna ifadə edən "-aşmaq" şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəldiyi ehtimal olunur. "Pıqqıldamaq" özü də onomatopoeik bir sözdür, yəni quşların, xüsusilə də kiçik quşların, incə, zərif səslərinin təqlididir. Beləliklə, "pıqqıldaşmaq" bir neçə quşun və ya insanın xoş, zərif səslərlə eyni anda danışması və ya səs çıxarması kimi təsvir oluna bilər.

Ədəbiyyat nümunəsində verilən cümlədə ("Qızlar Xasayı görüb, Durnaya baxaraq pıqqıldaşdılar. Ə.Vəliyev") pıqqıldaşmaq qızların Xasaya və Durnaya qarşılıqlı olaraq xoş bir reaksiya göstərməsini, ehtimal ki, həyəcan və ya sevinc ifadə edən incə səslər çıxarmasını göstərir. Bu, yalnız sayca çoxluğun deyil, ortaq emosional vəziyyətin və qarşılıqlı təsirin ifadəsi olaraq "pıqqıldaşmaq" sözünün dəqiq mənasını aydınlaşdırır.

Pıqqıldaşmaq sözünün digər nümunələri: "Uşaqlar şənlik atəşinin ətrafında pıqqıldaşdılar." (Bu nümunədə pıqqıldaşmaq, uşaqların şənlik və sevinc hisslərini ifadə edən səslər çıxarmasını göstərir.) və ya "Quşlar ağac budaqlarında pıqqıldaşdılar." (Bu nümunədə isə quşların təbiətinə uyğun olaraq səslənməsini, təkrarlanan səslərin yaratdığı ahəngi ifadə edir.)

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz