Polisiya [alm. Polizei]: Azərbaycan dilinə alman dilindən keçmiş bir termin olub, dövlətin təhlükəsizlik və ictimai qayda-qanunu qorumaq üçün yaradılmış xüsusi silahlı orqanı bildirir. "Polisiya" sözü, əslində, bir qurumun adından daha çox, bu qurumun fəaliyyətini və funksiyalarını əhatə edən geniş bir anlayışı ifadə edir. Bu fəaliyyət, cinayətlərin qarşısının alınması, aşkarlanması və araşdırılmasından tutmuş, ictimai qaydanın təmin edilməsinə, yol hərəkətinin tənzimlənməsinə və digər bir çox sahələri əhatə edir.
Tarixi kontekstə nəzər salsaq, polis qurumunun funksiyaları və strukturu zamanla dəyişikliyə uğramışdır. Müasir polisiya sistemləri, əsasən, müxtəlif şöbələrə və ixtisaslaşmış bölmələrə bölünərək fəaliyyət göstərir (məsələn, kriminal polis, yol polisi, xüsusi təyinatlı polis və s.). Hər bir bölmənin özünəməxsus vəzifələri və səlahiyyətləri vardır.
Lüğətdəki tərif polisiyanın əsas funksiyasını – mövcud quruluşun təhlükəsizliyini və qanun-qaydaları qorumağı – vurğulamaqdadır. Lakin bu, polisiyanın fəaliyyətinin tam mənzərəsini əks etdirmir. Polisiya, həmçinin, vətəndaşlara yardım göstərmək, onların hüquqlarını qorumaq, ictimai asayişin təmin edilməsində fəal iştirak etmək kimi vəzifələri də yerinə yetirir. Bu səbəbdən, polisiyanın fəaliyyəti yalnız repressiv tədbirlərlə deyil, həm də profilaktik və yardımçı tədbirlərlə xarakterizə olunur.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Yol polisi sürücünü sürət həddini aşdığına görə cərimə etdi.
- Cinayətkar polisiyanın əməliyyatı nəticəsində tutuldu.
- İctimai asayişin qorunması üçün polisiyanın rolunun artırılması vacibdir.
- Hadisə yerinə polisiya əməkdaşları dərhal gəldi.
- Polisiya vətəndaşlara kömək etmək üçün çalışır.