izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Puçur-puçur sözü Azərbaycan dilində sifət kimi işlənir və "damcı-damcı, damladamla" mənasını verir. Lüğətlərdəki bu qısa izahı daha genişləndirərək, sözün semantik xüsusiyyətlərini və istifadə sahələrini araşdıraq.

Əsas mənası olaraq, "puçur-puçur" mayenin kiçik, tez-tez təkrarlanan damcılar şəklində axması və ya düşməsini ifadə edir. Bu damcıların həcminin azlığı və axma sürətinin yavaşlığı vurğulanır. Məsələn, "Puçur-puçur tər" ifadəsində, tər damlalarının kiçik, seyrək və yavaş-yavaş axdığı təsvir olunur. Bu, əsəb gərginliyini, yorğunluğu və ya isti havanın təsirini ifadə edən bir metafora ola bilər.

Sözün mənşəyini dəqiq müəyyən etmək çətindir, ancaq onomatopoetik bir söz ola bilər. Yəni, səsin təqlidi ilə yaranmış bir sözdür. Kiçik damcıların düşmə səsini təqlid edən "puç-puç" səsindən törəmiş ola bilər. Bu cür sözlər dilin təbii inkişafında mühüm rol oynayır və duyğuları, təbiət hadisələrini daha canlı təsvir etməyə imkan verir.

"Puçur-puçur" sözünün sinonimləri arasında "damcı-damcı", "damladamla", "təpə-təpə", "az-az" kimi ifadələr yer alır. Lakin bu sinonimlər "puçur-puçur"un ifadə etdiyi yavaşlıq və kiçik həcm hissini tam əks etdirməyə bilər. Məsələn, "az-az" daha çox miqdar azlığını vurğulayır, "puçur-puçur" isə həm miqdarın, həm də axma sürətinin azlığını.

Sözün S.Vurğun misalında istifadəsi ("Alnında titrər; Puçur-puçur tər; Nə yazsa azdır; Min sinədəftər") poetik bir təsvirdir. Şair, "puçur-puçur tər" ifadəsi ilə qəhrəmanın daxili gərginliyini, əzabını, çox yazmasına baxmayaraq hələ də deyəcək sözlərinin çoxluğunu ifadə etmək üçün istifadə edir. Bu kontekstdə söz, sadəcə mayenin axmasını deyil, həm də emosional vəziyyəti ifadə edən bir simvol funksiyası da daşıyır.

Yekun olaraq, "puçur-puçur" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının bir parçasıdır və onun mənasını anlamaq üçün yalnız sözün əsas mənası deyil, həm də kontekstin nəzərə alınması vacibdir. Onun poetik təsvirlərdəki istifadəsi, sözün ifadə imkanlarını daha da genişləndirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz