Punktirləmək felinin əsas mənası, bir sətirin və ya sözün altına, yanına və ya üstünə punktir (nöqtələr ardıcıllığı) çəkmək, yəni punktir işarəsi ilə qeyd etmək deməkdir. Bu həm əl ilə, həm də çap vasitələri ilə (məsələn, kompüter proqramları vasitəsilə) həyata keçirilə bilər. Punktirləmə əməliyyatı, mətndəki müəyyən hissələri seçmək, vurğulamaq, ayırmaq və ya oxucuya əlavə məlumat vermək üçün istifadə olunur.
Mənasının daha geniş şərhində punktirləmək həmçinin metaforik mənada da işlənə bilər. Məsələn, "Onun fikirləri punktirlənirdi, tamamilə aydın deyildi" cümləsində punktirləmək, fikirlərin qeyri-müəyyən, yarımçıq və ya qırıq-qırıq olduğunu ifadə edir. Bu halda punktirləmək, düşüncələrin, məlumatların tam və aydın şəkildə ifadə olunmamasını bildirir.
Etimoloji baxımdan "punktirləmək" sözü "punktir" sözündən törəmişdir. "Punktir" isə fransızca "pointiller" (nöqtələmək) sözündən götürülmüşdür. "Point" nöqtə deməkdir. Beləliklə, "punktirləmək" sözü əsasən vizual bir əməliyyatı, yəni nöqtələr vasitəsilə işarələməni ifadə edir, lakin kontekstdən asılı olaraq məcazi mənalarda da işlənə bilər.
Cümlə içərisində işlənmə nümunələri:
- Mətndəki əsas fikirləri punktirlədim ki, daha asan oxunmuş olsun.
- Sənədlərin vacib hissələrini qırmızı qələmlə punktirləmək lazımdır.
- Onun danışığı o qədər punktirlənirdi ki, nə demək istədiyini başa düşmək çətin idi.
- Xəritədə marşrutu punktirlə işarələmişdi.