izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Rasta sözü fars mənşəlidir və köhnə Azərbaycan dilində, əsasən, ticarət mərkəzlərində dükanların sıx bir şəkildə yer aldığı dar və düz küçəni ifadə edirdi. Müasir Azərbaycan dilində istifadə olunmayan bu söz, tarixi mənbələrdə və ədəbiyyatda rast gəlinən arxaizm sayılır. Mənası "dükanlar sırası", "ticarət küçəsi" və ya daha dəqiq desək, "dükanların yerləşdiyi dar və düz küçə" kimi təyin oluna bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, fars dilindəki əsas kökünün "rastə" (رستہ) olması ehtimal olunur ki, bu da "yol", "küçə" mənalarını verir. "Rasta" sözü bu əsas kökdən törəyərək, xüsusi olaraq ticarət fəaliyyətinin yoğunlaşdığı küçələr üçün istifadə edilmişdir. Beləliklə, "rasta" sözü sadəcə bir "küçə" deyil, daha çox spesifik bir funksiyaya malik küçəni, yəni dükanların cəmləşdiyi bir ticarət məkanını ifadə edirdi.

Verilən nümunə cümləsində ("Buzu aldım əlimə və sərin baqqal rastasından çıxdım günün qabağına") "rasta" sözü baqqal dükanlarının sıx olduğu bir küçəni təsvir edir. Bu isə sözün mənasının kontekstə bağlı olaraq necə dəqiqləşdiyini göstərir. Məsələn, "çarşı rastasında", "dəmirçilər rastasında" kimi ifadələr də mümkün ola bilərdi ki, bu da müvafiq sənətkarların və ya ticarət növlərinin cəmləşdiyi küçələri ifadə edərdi.

Qeyd etmək lazımdır ki, "rasta" sözü Azərbaycan dilinin müasir lüğət ehtiyatında yer almasa da, tarixi və ədəbi mətnləri anlamaq üçün onun mənasını bilmək vacibdir. Onun əvəzində müasir dil ədəbiyyatında "küçə", "ticarət mərkəzi", "bazarda küçə" kimi ifadələr işlədilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz