Rol [fr. rôle] sözü Azərbaycan dilinə fransız dilindən keçmişdir. Əsas mənası, bir aktyorun tamaşada, filmdə və ya digər səhnə əsərində canlandırdığı personaj, obraz, surət deməkdir. Bu mənada rol, həm aktyorun ifa etdiyi konkret personajı, həm də həmin personajın əsərdəki yerini, funksiyasını, məqsədini əhatə edir. Məsələn: “Hamlet rolu tamaşaçılar tərəfindən böyük həvəslə qarşılandı”. Bu cümlədə “Hamlet rolu” həm Hamlet personajını, həm də onun tamaşadakı əhəmiyyətini bildirir.
Lakin “rol” sözünün mənası daha genişdir və müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda işlənə bilər. Məsələn, gündəlik həyatda bir insanın cəmiyyətdə oynadığı funksiyanı, ictimai vəzifəsini, rolunu ifadə etmək üçün də işlədilir: “O, ailədə ata rolu oynayır”. Bu cümlədə “ata rolu” bioloji ata olmaqdan daha geniş mənada, ailənin başçısı kimi üzərinə düşən vəzifələri, məsuliyyətləri, davranış nümunələrini ifadə edir. Belə hallarda “rol” sözü sosial davranışları, gözləntiləri, normativ əsasları da özündə ehtiva edir.
Daha geniş mənada, “rol” sözü bir hadisədə, prosesdə, sistemdə hansısa elementi, komponentin vəzifəsini, təsirini, yerini göstərmək üçün də istifadə oluna bilər: “Bu hadisədə onun rolu çox əhəmiyyətli idi”. Bu cümlədə “rol” sözü hansısa prosesə, hadisəyə təsir göstərən amilin yerini, vacibliyini ifadə edir. Yəni, hadisənin gedişatına təsiri, nəticəyə təsiri baxımından “rol”unun nə olduğunu bildirir.
Ümumiyyətlə, “rol” sözü müəyyən bir kontekstdə, bir hadisədə və ya sistemdə hansısa elementin vəzifəsini, yerini, əhəmiyyətini ifadə edən çoxmənalı bir sözdür. Onun mənası istifadə olunduğu kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir.