Ruhaniyyə [ər.] klas. bax ruhanilik
Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "ruhaniyyə" sözünün mənası qısaca "ruhanilik" kimi verilir. Lakin bu, sözün zəngin mənasını tam əks etdirmir. "Ruhaniyyə" klassik ədəbiyyatımızda və daha geniş olaraq İslam mədəniyyətində müəyyən bir sosial qrupun, yəni din xadimlərinin, ruhanilərin ümumiyyətlə cəmiyyətdəki mövqeyini, təsir dairəsini, ictimai-siyasi rolunu ifadə edən bir termindir. Bu, sadəcə olaraq "ruhanilik" anlayışından daha geniş bir məna kəsb edir.
Etimalogiyasına nəzər salsaq, "ruhaniyyə" sözü ərəb mənşəlidir. "Ruh" (ruh) kökündən törəmiş "ruhani" (ruhani) sifətinin cəm şəklidir. "Ruh" isə həm maddi aləmdən üstün olan, ilahi bir qüvvəni, həm də insanın qəlbindəki, əqli və mənəvi qabiliyyətlərini təcəssüm etdirir. Beləliklə, "ruhaniyyə" sözü həm din xadimlərinin ümumiyyətlə cəmiyyətə təsirini, həm də onların mənəvi keyfiyyətlərinin cəmini ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
1. Ruhaniyyənin cəmiyyətdəki rolu hər zaman müzakirə mövzusu olub.
2. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın ruhaniyyəsi milli azadlıq hərəkatında fəal iştirak edib.
3. Müasir dövrdə ruhaniyyənin ictimai-mədəni fəaliyyətinin genişlənməsinə ehtiyac var.
4. O, ölkənin ruhaniyyəsinin görkəmli nümayəndələrindən biri idi.
Gördüyümüz kimi, "ruhaniyyə" sözü yalnız din adamlarını deyil, onların ictimai təsiri, fəaliyyəti və cəmiyyətə olan təsirini də əhatə edən daha geniş bir kontekstdə istifadə olunur. "Ruhanilik" isə daha çox fərdi mənəvi keyfiyyətlərə yönəlmiş bir anlayışdır.