Satıb-sovmaq – fel. Bu söz bir çox mənaları özündə birləşdirən, həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənən bir söz birləşməsidir. Əsas mənası, əşyaların, malların və ya digər dəyərli şeylərin tələsik, sərfəsiz, əlverişsiz qiymətə satılması və ya dağıdılmasıdır. Bu prosesdə əşyaların real dəyərindən aşağı qiymətə satılması və ya hətta heç bir əvəz qarşılığında verilməsi də mümkündür. Beləliklə, "satıb-sovmaq" yalnız material dəyərlərə deyil, həm də nüfuz, etibar, mənəvi dəyərlərə şamil edilə bilər.
Sözün mənşəyinə nəzər salsaq, "satmaq" sözünün kökü qədim türkcə "sat-" felindən gəldiyini görərik. "Sovmaq" sözü isə "səpələmək", "dağıtmaq", "yox etmək" mənalarını verir və mövcudluğun tamamilə yox olmasına işarə edir. Beləliklə, "satıb-sovmaq" söz birləşməsi bu iki fəlin birləşməsindən yaranaraq tamamilə məhv etmək, heçə-puça salmaq, əvvəlki vəziyyətin tamamilə dəyişməsi kimi güclü bir məna ifadə edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Babasının mirasını satıb-sovdu və yoxsullaşdı.
- O, bütün əmlakını satıb-sovmaqla özünü tamamilə məhv etdi.
- Həyatını satıb-sovmuş bir insanın hekayəsi.
- Qəzəbindən öz nüfuzunu satıb-sovdu.
- Bu hadisə onun həyatını satıb-sovdu.
Göründüyü kimi, "satıb-sovmaq" söz birləşməsi həm maddi, həm də mənəvi dəyərlərin məhv edilməsi mənasını ifadə edir. Cümlədə hansı mənada işləndiyi kontekstdən asılıdır. Söz birləşməsi, "heçə-puça çıxarmaq", "tələsik satmaq", "əlverişsiz qiymətə satmaq", "dağıtmaq", "yox etmək" kimi ifadələrlə sinonim ola bilər.