Sazaq sözü Azərbaycan dilində şiddətli, əl-ayağı donduracaq dərəcədə olan bərk soyuq, şaxta deməkdir. Lüğətlərdə qeyd edilən "bərk soyuq, şaxta" ifadəsi sözün əsas mənasını əks etdirir, lakin onun ifadə etdiyi şiddət və təsir gücünü tam olaraq əhatə etmir. Sazaq, sadəcə temperaturun aşağı düşməsi deyil, həm də bu soyuğun insan və canlılar üzərindəki fiziki və fizioloji təsirini ifadə edir. Söz, şaxtaya məruz qalmağın nəticələrini, hərəkət qabiliyyətinin məhdudlaşmasını, donma təhlükəsini ifadə etmək üçün daha çox emosional və obrazlı bir ifadədir.
Etimalogiyasına gəldikdə, "sazaq" sözünün mənşəyi tam aydın deyildir. Ancaq bəzi dillərdəki oxşar səslənən sözlərlə əlaqələndirilməsi mümkün ola bilər. Bu cür araşdırmalar sözün kökünün və mənasının daha dərin bir təhlilini tələb edir. Daha geniş dil elmləri araşdırmaları, səslənmə oxşarlıqlarına əsasən mənşəyini müəyyən etməyə kömək edə bilər. Lakin indiki məlumata əsasən mənşəyi barədə dəqiq bir iddia irəli sürülə bilməz.
Sözün cümlədə işlənməsinə baxaq: "Sazaq adamın əl-ayağını kəsirdi" cümləsində "kəsmək" fiili obrazlı mənada işlənir və soyuğun hərəkət qabiliyyətini məhdudlaşdırmasını, əzalarının sanki kəsilmiş kimi hissizləşməsini ifadə edir. "Sazaq qılınctək kəsir" ifadəsi isə şaxta soyuğunun kəskinliyini, qılıncın kəsici təsiri ilə müqayisə edərək daha da vurğulayır. Bu obrazlı ifadə, soyuğun şiddətini və təhlükəsini daha aydın şəkildə göstərir. Sazaq sözü, adətən, şiddətli soyuq havası təsvir edən həm müstəqil, həm də "şiddətli sazaq", "dəhşətli sazaq" kimi sifət birləşmələri ilə işlənə bilər.
Yekun olaraq, "sazaq" sözü sadəcə "bərk soyuq, şaxta" mənasını vermir. O, şiddətli soyuğun insan və təbiət üzərindəki təsirini, hərəkət qabiliyyətinin məhdudlaşmasını, donma təhlükəsini ifadə edən, obrazlı və emosional yüklü bir sözdür. Onun etimologiyası və digər dillərdəki analoqu haqqında daha geniş araşdırma tələb olunur.