Seyrəklik (is.): Azərbaycan dilində "seyrək" sözündən törəmiş isimdir. Əsas mənası, bir şeyin azlıq və ya nadir olma halını bildirir. Bu azlıq, həm miqdarca, həm də sıxlıq baxımından ola bilər. "Seyrəklik" sözü, "qalınlıq" və "sıxlıq" anlayışlarının tam əksidir. Məsələn, "saçın seyrəkliyi" deyərkən, saçların az olmasını, aralı olmağını nəzərdə tuturuq. Eyni şəkildə, "meşənin seyrəkliyi" ifadəsi, ağacların az və aralı-aralılı böyüməsini ifadə edir. Beləliklə, "seyrəklik" anlayışı, həm say baxımından, həm də məkan baxımından yayılmanın azlığını bildirir. "Seyrəklik" bir obyekt və ya hadisənin sıxlığının əksini göstərən nisbi bir anlayışdır. Mütləq bir azlıq deyil, əksinə, bir müqayisə nəticəsində meydana çıxan nisbi bir xüsusiyyətdir. Məsələn, bir meşənin seyrək olması onun tamamilə ağacsız olması demək deyil, sadəcə, digər, daha sıx meşələrə nisbətən ağacların az və aralı böyüməsini ifadə edir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "seyrək" sözünün kökü türk dillərindəki "seyr" kökündən gəlməsi ehtimal olunur. "Seyr" sözü "məsafə", "aralıq", "uzunluq" mənalarını ifadə edir. Beləliklə, "seyrək" əvvəl "uzaq-uzaq", "aralı" mənasında işlənmiş, daha sonra "azlıq", "nadirlik" mənasında istifadəyə başlamışdır. Bu məna inkişafı, "seyrək" sözünün bir çox kontekstdə, həm məsafəni, həm də miqdarı bildirməsinə imkan verir. "Seyrək dişlər" deyəndə, dişlərin azlığını, "seyrək yağış" deyəndə yağışın nadir düşməsini, "seyrək əhali" deyəndə isə əhalinin azlığını nəzərdə tuturuq. Bu isə "seyrəklik" sözünün məna çalarlarının zənginliyinə dəlalət edir.
Cümlə içərisində işlənmə nümunələri:
- Saçının seyrəkliyi onu narahat edirdi.
- Meşənin seyrəkliyi heyvanların həyatını çətinləşdirirdi.
- Şəhərin seyrək əhalisi səs-küydən uzaq, sakit bir həyat tərzi təmin edirdi.
- Seyrək yağışlar quraqlığa səbəb olmuşdu.
- Onun seyrək dişləri gülüşünü daha da cazibədar edirdi.