Seyrəkyarpaqlı sözü, Azərbaycan dilində bir sifət olaraq, əsasən bitkilərin yarpaqlarının sıxlığına istinad edərək onların nadir, aralı-aralı, azlıq təşkil etdiyini ifadə edir. Əsasən "seyrək" və "yarpaq" sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmiş bir tərkib sözüdür. "Seyrək" sözü, "az, nadir, aralı-aralı, sıx olmayan" mənalarını verir. Bu mənada "seyrəkyarpaqlı" sözü, yarpaqların bitki üzərində sıx deyil, aralı-aralı, bir-birindən uzaq məsafələrdə yerləşdiyini bildirir. Sözün tətbiq dairəsi əsasən botanika sahəsinə aiddir və bitkilərin təsvirində istifadə olunur.
Morfoloji təhlili aparsaq, "seyrək" sözünün sifət olması və "yarpaq" sözünün isə isim olması ilə qarşılaşırıq. Bu iki sözün birləşməsi nəticəsində "seyrəkyarpaqlı" sifəti əmələ gəlir. Bu sifət, əsasən bitki növlərini təsvir etmək üçün istifadə olunur və yarpaqların sıxlığını xarakterizə edən əsas xüsusiyyəti vurğulayır. Məsələn, "seyrəkyarpaqlı palıd ağacı", "seyrəkyarpaqlı alçaq boylu kol" ifadələrində bitkinin yarpaqlarının aralı-aralı və nadir olduğunu göstərir.
Sözün sinonimləri arasında "azyarpaqlı", "nadir yarpaqlı" kimi ifadələr göstərilə bilər, lakin "seyrəkyarpaqlı" sözü yarpaqların təşkili haqqında daha dəqiq və konkret məlumat verir. "Az yarpaqlı" ifadəsi bəzən yarpaqların ümumi sayına da işarə edə bilər, halbuki "seyrəkyarpaqlı" yalnız yarpaqların bitki üzərindəki paylanmasını ifadə edir. "Seyrəkyarpaqlı" sözü, bitkinin morfoloji xüsusiyyətlərini daha aydın şəkildə təsvir etməyə imkan verir və bu baxımdan daha dəqiq bir termindir.
Cümlə içində istifadə nümunələri:
- Quru iqlimi sevən seyrəkyarpaqlı bitkilər çox yayılmışdır.
- Seyrəkyarpaqlı ağaclar günəş işığını daha yaxşı qəbul edir.
- Baharın gəlişi ilə seyrəkyarpaqlı kolun üzərində yeni tumurcuqlar əmələ gəldi.
- O, seyrəkyarpaqlı bitkilərin təsnifatı ilə məşğul idi.